Wskaż różnicę w sposobie podporządkowania sobie indii, afryki i chin przez mocarstwa kolonialne.

Odpowiedź :

Jaka była różnica w sposobie podbicia Indii, Afryki i Chin przez europejskie mocarstwa kolonialne?

Kluczowymi czynnikami wpływającymi na odmienność podporządkowania tych terenów Europejczykom, były:

  • stopień zaawansowania militarnego każdego z tych regionów,
  • przekonanie o potencjale cywilizacyjnym ludów je zamieszkujących,
  • rozmiarze terytorium do podbicia i ukształtowaniu terenu.

Afryka została podporządkowana niemal w całości (oprócz Liberii i z wyjątkiem lat 1936-1941 Abisynii, a niemal do końca XIX wieku także republik burskich), ponieważ nie istniała tam cywilizacja zdolna oprzeć się wojskowo bądź swoim dorobkiem naukowym i kulturalnym Europie. Mieszkańcy Afryki nie byli również w stanie wyeliminować znaczenia wynalazków i broni europejskiej. Słabość ludności przesądziła o podboju, pomimo rozległego terytorium kontynentu.

Podbój Indii początkowo ograniczał się do wybrzeży, by objąć całość Półwyspu Indyjskiego w XIX wieku. Choć państwa tego regionu były  bardziej zaawansowane od Afrykańczyków, to również nie mogły mierzyć się z potęgą technologiczną przybyszów z Europy, którzy wykorzystali także waśnie pomiędzy nimi. Wykorzystanie sporów zminimalizowało konieczność zmierzenia się z warunkami terenowymi i klimatycznymi.

Chiny były jedynym z omawianych regionów, który nie został podbity całkowicie. Stanęły temu na przeszkodzie rozmiar powierzchniowy i ludnościowy Cesarstwa Qing oraz jego rozwój cywilizacyjny. Dlatego też podbój Chin miał charakter pośredni - zamiast wcielać ich tereny jako kolonie do państw Europy, kraj podzielono na strefy wpływów poszczególnych państw oraz wymuszono dzierżawę koncesji, czyli miast na wybrzeżu, które pośredniczyły w handlu z resztą kraju. W razie niechęci cesarza do współpracy przymuszano go do niej wojną, jak w przypadku dwóch wojen opiumowych.