Odpowiedź :
Rzeczywistą podstawą funkcjonowania demokracji jest istnienie społeczeństwa obywatelskiego, czyli pozapaństwowej infrastruktury społecznej, która dzięki swym formom organizacyjnym (o różnym stopniu sformalizowania) umożliwia zarówno prezentowanie najróżniejszych grupowych interesów, jak i komunikację pomiędzy poszczególnymi grupami, a także pomiędzy tymi grupami a władzą. Bez tak rozumianego społeczeństwa obywatelskiego demokracja jest tylko niewiele znaczącym systemem formalnych zasad sprawowania władzy (sposobu przeprowadzania wyborów, reguł działania instytucji itp.). Z drugiej zaś strony, społeczeństwo obywatelskie bez demokratycznych form decydowania o władzy jest niepełne i pozbawione rzeczywistego znaczenia.Pojawia się pytanie, jak dalece można kwestionować istniejący model łeczeństwa i jaki może być zakres działań kontestatorskich. Bez takiej możliści nie będzie to kształtowanie obywatelskich postaw, lecz przystosowanie istniejących warunków. Swoboda głoszenia poglądów nie może być kwestionowana. Już Yoltaire pisał: Nie zgadzam się z tym co mówisz, ale będę walczył, o to byś mógł mówić jak myślisz. Swobodne porozumiewanie się, podejmowaniedecyzji, krytyczne myślenie, uczestniczenie w tym, co się dzieje w domu, szkole, społeczności lokalnej, uczestniczenie w zbiórkach, pisanie listów. Chodzi więc o aktywność dotyczącą realnego życia a nie dotyczącą problemów celowo stworzonych w formie szkolnych ćwiczeń o zasady i działanie,a nie tylko treści i wiedz.