Dwa przykłady metod kontroli społecznej, które są stosowane dla zapewnienia przestrzegania norm formalnych (regulowanych prawem):
- mandat, który otrzymaliśmy od policjanta za załamanie jakiegoś prawa, np. mandat za przekroczenie dozwolonej prędkości;
- aresztowanie, np. za kradzież.
Dwa przykłady metod kontroli społecznej, które są stosowane dla zapewnienia przestrzegania norm nieformalnych (normy społeczne, według których funkcjonujemy z "zasady"):
- nieformalny nakaz ustąpienia osobie starszej miejsca siedzącego w autobusie - formalnie nie otrzymamy mandatu, ale inne osoby w autobusie mogą na nas patrzeć nieprzychylnym wzrokiem;
- nieformalny nakaz dotrzymywania obietnic - nie otrzymamy żadnej kary prawnej za niedotrzymanie słowa, ale sprawimy tym komuś przykrość i pogorszymy swoją relację z tą osobą.