Jest rok 1772, pierwszy zabór Rosyjski na ziemmiach Polskich. Powolij, mozolnie w szkołach pojawiają się rusyfikatorzy, którzy dążą do zlikwidowania jakich kolwiek uczuć patriotycznych w młodych Polakach. Ci młodzi nieświadomi wówczas jeszcze ludzie, niemal że do końca owej rusyfikacji podlegają, gdy praca nauczycieli dobiega końca nagłe przebudzenie rodzi się w sercach młodych Polaków, które powoduje nagły napływ uczuć patriotycznych. Tak działo się w szkołach, inni natomiast ludzie, ludzie dorośli, walczyli o Polskę. Lecz znudzona tym szlachta powolij też przyjmowała nowy urtój Polski. Źle się działo w Polsce, w Polsce innej aniżeli jest ona dzisiaj. Ta książka pokazuje nam do wszystko, czego sami nie potrafilibyśmy sobie wyobraźić.