Określ rzędowość struktury białka, która odpowiada za budowę centrum aktywnego enzymów i decyduje o dopasowaniu przestrzennym.

Odpowiedź :

Struktura, odpowiadająca za budowę centrum aktywnego enzymów, jest III i IV-rzędowa.

Miejsce aktywne, to taka część enzymu, z którą wiąże się substrat.

  • Białka składają się z jednostek zwanych aminokwasami, dlatego w enzymach, które są białkami, centrum aktywne zawdzięcza swoje właściwości aminokwasom, z których jest zbudowane. Aminokwasy te mogą mieć łańcuchy boczne, które są duże lub małe, kwasowe lub zasadowe, hydrofilowe lub hydrofobowe.
  • Zestaw aminokwasów znajdujących się w centrum aktywnym, wraz z ich pozycjami w przestrzeni, nadaje centrum aktywnemu ściśle określony rozmiar, kształt i reaktywność chemiczną. Dzięki tym aminokwasom, centrum aktywne enzymu jest wyjątkowo dopasowane do wiązania się z określonym celem (jednym lub paroma) i pomaga im przejść reakcję chemiczną.

Za budowę centrum aktywnego enzymów i o dopasowaniu przestrzennym decyduje struktury wyższego rzędu tj. drugiego, trzeciego oraz czwartego rzędu białka. Struktura drugiego rzędu to uporządkowanie sekwencji w przestrzeni (np. tworzenie się α-helis czy β-kartek), a struktura trzeciorzędowa to ogólna trójwymiarowa struktura danego łańcucha polipeptydowego, a także wzajemne położenie względem siebie struktur drugorzędowych.

Oba te rodzaje struktur determinują budowę centrum aktywnego (często reszty tworzące centrum aktywne nie znajdują się obok siebie w sekwencji, ale przestrzennie są położone blisko siebie).

Dodatkowo o dopasowaniu przestrzennym np. dwóch białek albo dwóch łańcuchów białka (czasem białko nie jest aktywne jako monomer, tylko np. dimer) decyduje struktura czwartorzędowa.  Struktura czwartorzędowa mówi o ułożeniu w przestrzeni łańcuchów polipeptydowych, które nie są ze sobą związane wiązaniami kowalencyjnymi.

Budowa i funkcja białek

Białka to polimery złożone z aminokwasów. Poszczególne aminokwasy są połączone wiązaniami peptydowymi.

Istnieje 20 podstawowych naturalnych aminokwasów, które tworzą białka w organizmach żywych.

Aminokwasy połączone w różnej kolejności determinują funkcję danego łańcucha polipeptydowego oraz strukturę wyższego rzędu.

Dodatkowo niektóre białka obok aminokwasów, zawierają tzw. grupę prostetyczną (składnik niebiałkowy), czyli np. jony metali lub kofaktory, które są niezbędne do ich prawidłowego działania.

Białka pełnią szereg istotnych funkcji w organizmie żywym m.in.:

  • budulcową;
  • transport;
  • enzymatyczną;
  • transportową;
  • sygnalizacyjną;
  • odpowiedź immunologiczna.