Odpowiedź:
Możliwe genotypy potomstwa dla Matki o genotypie IAIB DD:
IAi0Dd
IBi0Dd
Możliwe genotypy potomstwa dla Matki o genotypie IAIB Dd:
IAi0Dd
IAi0dd
IBi0Dd
IBi0dd
Wyjaśnienie:
1. Ustalanie genotypów.
Grupa krwi AB zawsze ma genotyp IAIB (te dwa allele mają jednakową siłę oddziaływania na fenotyp, są 'równe' względem siebie, zjawisko nazywamy kodominacją). grupa krwi 0 jest determinowana przez parę alleli i0, recesywnych (zarówno względem alleli IA jak i IB). Genotyp osób o gr. 0 to i0i0.
Za czynnik Rh+ odpowiada dominujący allel D, natomiast za Rh- recesywny d.
Oznacza to że osoby o gr. AB Rh+ mogą mieć genotypy IAIBDD lub IAIBDd (allel D maskuje allel d, heterozygota). Ktoś z gr. 0Rh- może mieć jedynie genotyp i0i0dd.
2. Krzyżówka.
Z treści zadania wynika więc że mamy do czynienia z dwiema możliwymi sytuacjami:
a) Matka ma genotyp IAIBDD
b) Matka ma genotyp IAIBDd
Spróbujmy nakreślić schematyczną krzyżówkę.
a)
P: IAIBDD x i0i0dd ----------> genotypy rodziców
G: IAD, IBD x i0d -----------> możliwe gamety
F1: IAi0Dd, IBi0Dd ------------> możliwe genotypy potomstwa
b)
P: IAIBDd x i0i0dd
G: IAD, IBD, IAd, IBd x i0d
F1: IAi0Dd, IAi0dd, IBi0Dd, IBi0dd
3. Szachownica Punnetta
Jest to rodzaj szachownicy za pomocą której w łatwy i przejrzysty sposób można wypisać możliwe genotypy potomstwa skrzyżowanej pary. W pierwszym wierszu (od drugiego 'okienka') wypisuje się możliwe gamety pierwszego z rodziców. W pierwszej kolumnie (od drugiego wierszu w dół) - możliwe gamety drugiego.
a)
__________i0d
IAD______IAi0Dd
IBD______IBi0Dd
b)
__________i0d
IAD______IAi0Dd
IAd______IAi0dd
IBD______IBi0Dd
IBd______IBi0dd
4. Określanie fenotypów pokolenia
Osoby o takich samych fenotypach mogą mieć rożne genotypy np. osoby o gr. krwi AB Rh+ mogą mieć genotypy IAIBDd lub IAIBDd. A ktoś o gr. krwi BRh+ genotypy IBIBDD, IBIBDd, IBi0DD, IBi0Dd. Zasady określania grup krwi polegają na tym że allele IA oraz IB maskują działanie allelu i0, natomiast gdy występują razem dają gr. krwi AB (kodominacja). Natomiast allel D maskuje allel d.
a)
IAi0Dd - gr. krwi A Rh+
IBi0Dd - gr. krwi B Rh+
b)
IAi0Dd - gr. krwi A Rh+
IAi0dd - gr. krwi A Rh-
IBi0Dd - gr. krwi B Rh+
IBi0dd - gr. krwi B Rh-
