W celu wykazania charakteru kwasowego jednego z badanych tlenków przeprowadzono doświadczenie chemiczne. Do 1 probówki dodano MgO , do 2 dodano CuO , do 3 dodano SO₂. Pod probówkami : woda destylowana + roztwór wskaźnika)
Podaj nazwę użytego wskaźnika .
fenoloftaleina, oranż metylowy.
Moje pytanie: dlaczego odpowiedź to oranż metylowy? Dodając roztwór fenoloftaleiny w pierwszych dwóch probówkach zaobserwuję różowe zabarwienie, a w trzeciej - roztwór będzie bezbarwny, skoro jest to tlenek kwasowy. Dlaczego nie mogę użyć w tym przypadku fenoloftaleiny?


Odpowiedź :

Witaj :)

Na początku małe sprostowanie do tego, co napisałaś/łeś.

"Dodając roztwór do fenoloftaleiny w pierwszych dwóch probówkach zaobserwujemy różowe zabarwienie...." To stwierdzenie jest błędem, W probówce drugiej mamy tlenek miedzi(II) CuO, który nie ma charakteru zasadowego, a słabo amfoteryczny (co oznacza, że reaguje on z roztworami mocnych kwasów i zasad dając sole, natomiast nie reaguje z wodą). W tym przypadku używając jako wskaźnika fenoloftaleinę nie damy rady odróżnić od siebie tych trzech tlenków, z tego względu że fenoloftaleina należy do wskaźników jednobarwnych co oznacz, że oprócz bezbarwnej formy może przyjąć zabarwienie malinowe. W środowisku obojętnym i kwasowym występuje w formie bezbarwnej, natomiast w roztworze o odczynie zasadowym jest malinowa. Jej zakres zmiany barwy jest w granicach pH 8,2-9,9.

Oranż metylowy jest wskaźnikiem wielobarwnym w zależności od odczynu (pH). W środowisku obojętnym ma zabarwienie pomarańczowe, w środowisku kwasowym ma zabarwienie czerwone, natomiast w środowisku zasadowym przyjmuje on barwę żółtą.

Dla ułatwienia zapiszmy równania reakcji w poszczególnych probówkach:

  • Probówka nr 1 - MgO tlenek magnezu

[tex]MgO+H_2O\rightarrow Mg(OH)_2[/tex]

W reakcji tej powstaje wodorotlenek magnezu o odczynie zasadowym. Dodanie oranżu metylowego spowoduje, że przyjmie on zabarwienie żółte .

  • Probówka nr 2 - CuO tlenek miedzi(II)

[tex]CuO+H_2O\rightarrow X[/tex]

Reakcja ta nie zachodzi, ze względu na charakter słabo amfoteryczny tego tlenku. Oranż metylowy będzie pomarańczowy.

  • Probówka nr 3 - SO₂ tlenek siarki(IV)

[tex]SO_2+H_2O\leftrightarrows H_2SO_3[/tex]

W tej reakcji powstaje słaby kwas siarkowy(IV) o odczynie kwasowym. Dodanie oranżu metylowego spowoduje, że przyjmie on zabarwienie czerwone.

Podsumowując: Użycie fenoloftaleiny (wskaźnik jednobarwny) jako wskaźnika, w tym przypadku nie pozwoli nam na określenie charakteru chemicznego tlenku miedz(II) i tlenku siarki(IV). Aby to zrobić należy zastosować oranż metylowy (wskaźnik wielobarwny)