Autorytety powodują, że młodzi ludzie przyjmują system wartości, który potem kształtuje w nich odpowiedzialne postawy i pomaga się im odnaleźć w społeczeństwie oraz zachowywać w zgodzie z normami społecznymi i własnym sumieniem. Bohaterowie "Kamieni na szaniec", dla których autorytetami były osoby walczące o wolność Polski, ukształtowali dzięki temu w sobie system wartości, w którym na czele była przyjaźń i lojalność na równi z postawami patriotycznymi. Dzięki temu zaangażowali się w działalność konspiracyjną i przeprowadzili akcję odbicia Rudego z rąk gestapo.
Autorytety mobilizują młodych ludzi do działania i rozwoju, sprawiają, że ci nabierają chęci do działania i chcą uczyć się nowych rzeczy i pracować nad sobą. Taką postacią jest np. Andrzej Radek z "Syzyfowych prac". Jego rodzice ciężko pracowali (jego ojciec jest fornalem) i chłopak chciał zdobyć wykształcenie, by móc im ulżyć. Ponadto pracowitość rodziców motywowała bohatera do działania. Andrzej Radek nie tylko chodził do szkoły i dobrze się uczył, ale równocześnie udzielał korepetycji i miał też czas na życie towarzyskie.
Brak autorytetów to z kolei pewna przestroga dla młodzieży. Bez obecności osób, które nas inspirują, przekazują nam wartościowe postawy albo motywują do szukania własnego sensu w życiu, łatwo możemy popaść w marazm i bezsens. Tak stało się choćby z Pijakiem z "Małego księcia" - pił, żeby zapomnieć o wstydzie, a wstydził się, bo pił. To przykład osoby, która nie miała w życiu żadnych autorytetów, a jej słabość i bezradność wzięła górę i popchnęła go w szpony nałogu.
