Francja stała się ofiarą niesłychanej
napaści. Atak ten, którego nic nie jest w stanie usprawiedliwić, rozpoczął się
bez wypowiedzenia wojny. Niesłusznie wyzwana Francja nie chciała wojny;
uczyniła wszystko, aby ją odwrócić.
Orędzie prezydenta Raymonda Poincaré,
1914 rok
Wszystkie moje wysiłki [w celu utrzymania
pokoju] zostały udaremnione. I to przez kogo? Przez Anglię. A dlaczego? Z
powodu neutralności Belgii. Czy ta neutralność, do której pogwałcenia
zostaliśmy zmuszeni, walcząc o własną egzystencję, naprawdę jest powodem do
wojny światowej? Niemcy, cesarz i rząd kochają pokój. Przystępujemy do tej
wojny z czystym sumieniem. Anglia natomiast ponosi ogromną odpowiedzialność.
Theobald
von Bethmann-Hollweg, Przemowa
do ambasadora Wielkiej Brytanii, 1914
1.
Kogo prezydent Francji obwinia o wywołanie wojny? Wyjaśnij, jak,
jego zdaniem, zachowała się Francja.
2.
Kto, według kanclerza Niemiec, ponosi winę za wybuch wojny?
Dlaczego?