Odpowiedź :
Odpowiedź:
Państwa totalitarne w Europie w okresie międzywojennym:
Włochy:
Przywódca: Benito Mussolini.
Kult jednostki: Faszyzm.
Nazwa i główne założenia ideologii: Faszyzm włoski.
Nazwa partii sprawujący władzę: Faszyzm włoski (wł. fascismo) – totalitarny ruch polityczny pozostający u władzy we Włoszech od 1922 do 1943 roku. Jego przywódcą był Benito Mussolini. Podobne ruchy, takie jak nazizm, rozprzestrzeniały się w całej Europie i Ameryce Łacińskiej pomiędzy pierwszą a II wojną światową.
Wpływ na dzieci i młodzież (nazwy organizacji): pismo socjalistów - Avanti!
Prawa i swobody obywatelskie: Zagrożone przez Longobardów papiestwo zwróciło się o pomoc do władców frankijskich, co rozpoczęło nowy okres w dziejach Italii.
Metody sprawowania władzy:
Policja polityczna (nazwa, metody działania):
Propaganda:
Niemcy:
Przywódca: Adolf Hitler.
Kult jednostki: Kult wodza.
Nazwa i główne założenia ideologii: Nazizm - Doktryna nazizmu była jednym z kluczowych elementów kształtujących przyczyny, wybuch oraz przebieg II wojny światowej. Poglądy Adolfa Hitlera i jego popleczników ukształtowały niemieckie społeczeństwo okresu międzywojennego, umożliwiając radykalizację mas, wykształcenie postaw rasistowskich i wsparcie polityki imperialnego militaryzmu, co w konsekwencji doprowadziło do ekspansji terytorialnej Niemiec i wybuchu kolejnego globalnego konfliktu.
Nazwa partii sprawujący władzę: Socjaldemokratyczna Partia Niemiec.
Wpływ na dzieci i młodzież (nazwy organizacji):
Prawa i swobody obywatelskie: Republika Weimarska - prawa i swobody obywatelskie: System prawny Niemiec był w owym czasie postępowy, a niemiecka konstytucja była oparta w znacznej części na wzorach liberalnych demokracji, głównie Francji, Wielkiej Brytanii oraz USA i stała się wzorem dla konstytucji fińskiej, litewskiej, łotewskiej, estońskiej i hiszpańskiej. Niemieckie prawodawstwo gwarantowało wolność osobistą, równość wobec prawa, swobodę uczestnictwa w życiu społecznym, prawo zrzeszania się w formie związków i stowarzyszeń, swobodę sumienia i wyznania oraz ochronę własności. Inni za swoistą ciemną plamę na tym uważają urzędowe uznawanie homoseksualizmu za chorobę i, w pewnych wypadkach, przestępstwo (w odróżnieniu np. od Polski, choć trzeba przyznać iż np. Berlin uznawany był za nie tylko awangardowy i kulturalny ośrodek Europy, ale i tolerancji). Bardziej restrykcyjne prawo i represje w tym względzie występowały w RFN do 1969 (w NRD do 1968).
W Republice Weimarskiej zasądzana i wykonywana była kara śmierci. Tylko zdrada i morderstwo były zagrożone najwyższym wymiarem kary, a liczba egzekucji na rok w całym kraju nie przekraczała zazwyczaj od trzech do pięciu. Wyroki wykonywane były przez ścięcie na gilotynie (m.in. Bawaria, Wirtembergia, Lubeka, Hamburg, Saksonia i części Prus) oraz w niektórych miejscach (Berlinie) toporem. W pewnym momencie karze śmierci zaczęła się sprzeciwiać SPD. Najgłośniejszymi bodajże egzekucjami w okresie republiki były dwóch seryjnych morderców, Fritza Haarmanna w 1924 w Hanowerze oraz Petera Kürtena w 1931 w Kolonii.
Metody sprawowania władzy: 30 stycznia 1933 r. prezydent Niemiec Paul von Hindenburg powierzył funkcję kanclerza Adolfowi Hitlerowi.
Policja polityczna (nazwa, metody działania):
Propaganda: W obliczu zbliżających się wyborów parlamentarnych warto by zastanowić się nad rozwojem propagandy politycznej. Niewątpliwie w historii największy wkład w rozwój technik manipulacji wniosły wielkie dwudziestowieczne totalitaryzmy. Nazizm, jako jeden z nich, rozwinął agitację polityczną do swoistej perfekcji budując monopol informacyjny w Niemczech.
Słów kilka o terminologii i genezie
Na wstępie artykułu należałoby wytłumaczyć definicję propagandy. Encyklopedia PWN wyjaśnia ów termin jako celowe oddziaływanie na zbiorowość i jednostki zmierzające – poprzez wykorzystanie środków perswazji intelektualnej i emocjonalnej (słów, gestów, symboli, skojarzeń, obrazów itp.) – do pozyskania zwolenników i sojuszników, wpojenia pożądanych przekonań i wywołania określonych dążeń i zachowań.
Samo wykorzystywanie propagandy przez nazistów nie było niczym nowym. Propaganda polityczna w okresie międzywojennym stanowiła normę, a prace na temat psychologii tłumu napisano już w XIX wieku. Naziści wyróżniali się przede wszystkim stosowaniem jej na nieporównywalną z wcześniejszymi okresami historycznymi skalę. Było to możliwe nie tylko dzięki stosowaniu starych technik agitacji politycznej, jak rozdawanie ulotek czy drukowanie partyjnych gazet, ale przede wszystkim dzięki pojawieniu się środków masowego przekazu, takich jak np. radio.
Propaganda hitlerowska czerpała wiele z wzorców brytyjskich okresu pierwszej wojny światowej oraz od europejskich partii socjaldemokratycznych. Adolf Hitler uważał, że władze niemieckie rządzące w okresie I wojny nie doceniały jej znaczenia. Ponadto twierdził, że należy kierować ją do mas, a nie do intelektualistów. Hitler doskonale potrafił wyczuć zachowania tłumu. Uważał, że masy cechuje powolność umysłowa oraz słaba pamięć. Ludzi nie interesuje ideologia polityczna, a przydługie i nudne slogany szybko idą w zapomnienie. Z tego względu sądził, że propaganda musi być prosta i oparta na emocjach, aby pozostała w umysłach potencjalnych wyborców, a każde hasło należy powtarzać wielokrotnie. Prostota nazistowskiej agitacji opierała się na zasadzie, że wszystko jest czarno-białe, słuszne bądź niesłuszne. Nie pozostawiała miejsca na intelektualne niuanse. Hitler sądził, że nigdy nie wolno przyznać przeciwnikowi racji, choćby samemu było się w błędzie. Mogłoby to zasiać wątpliwość w sercach wyborców i przyczynić się do klęski politycznej. Jedną z zasad, jaką się kierował, to ciągłe krytykowanie przeciwnika. Hitler przed dojściem do władzy zajadle atakował swoich wrogów politycznych. Ciągle potępiał „wersalskich zdrajców”, komunistów i Żydów, których oskarżał o wszystkie problemy Niemiec.
Początki propagandy nazistowskiej
Kiedy Führer rozpoczynał karierę polityczną, nie dysponował zbyt dużymi funduszami. Początkowo rozprowadzał w Monachium ulotki zapraszające na spotkania nowo utworzonej Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotniczej. Po pewnym czasie, gdy fundusze partyjne wzrosły, zaczął umieszczać ogłoszenia w dzienniku Munchener Beobachter. Na jego wiece przybywało do 2 tys. osób. Propaganda nazistowska opierała się wtedy na mowach wygłaszanych na partyjnych wiecach oraz artykułach w prasie.
Rosja:
Przywódca: Włodzimierz Władimir Lenin, Józef Wissarionowicz Stalin.
Kult jednostki:
Nazwa i główne założenia ideologii: Komunizm - Komunizm (od łac. communis „wspólny, powszechny”) – polityczna i ekonomiczna ideologia klasyfikowana jako utopijna, której celem jest utworzenie społeczeństwa pozbawionego ucisku i wyzysku klasowego, opartego na braku własności prywatnej (w rozumieniu marksistowskim), kolektywnej własności środków produkcji i wspólnotowym podziale dóbr. W pismach Karola Marksa, Fryderyka Engelsa i innych teoretyków marksizmu, komunizm jest przyszłym ustrojem rozwiniętych społeczeństw, w którym wspólnota własności obejmować będzie przede wszystkim środki produkcji. Potocznie mianem komunizmu określa się też ustrój polityczny zaprowadzony w państwach, w których władzę zdobyły dyktatury i partie komunistyczne (zob. ZSRR i blok wschodni).
Jako ideologia zaczął się krystalizować już od XV wieku, gdy przyjmował postać komunizmu utopijnego, który głosił hasła likwidacji nierówności społecznych i prywatnej własności. W XIX wieku narodziły się dwa warianty ideologii. Wariant w wydaniu anarchistycznym, który głosił zniesienie instytucji państwa i kolektywizmu oraz ten w wydaniu marksistowskim, oparty na Manifeście Komunistycznym z 1848 roku. Według marksistowskiego wariantu komunizmu, do osiągnięcia bezklasowego społeczeństwa dojść miało na drodze rewolucji.
Założenia ideologii komunistycznej starał się wprowadzić w życie Włodzimierz Lenin, który stworzył odrębny nurt marksizmu zwany leninizmem. Nowy nurt ruchu komunistycznego przybrał postać partii komunistycznej zorganizowanej według zasady centralizmu demokratycznego. Rewolucja miała doprowadzić do budowy dyktatury proletariatu. Rosyjscy komuniści przejęli siłą w 1917 władzę w Rosji, skąd w 1920 r. narzucili ją Azerbejdżanowi, Armenii i Ukrainie, w 1921 r. Gruzji i Mongolii, w 1940 r. Litwie, Łotwie i Estonii, a po II wojnie światowej państwom satelickim w Europie Środkowo-Wschodniej. W 1949 r. Komunistyczna Partia Chin zwyciężyła w wojnie domowej z Kuomintangiem i utworzyła państwo, które od końca lat 50. XX wieku (rozłam radziecko-chiński), prowadziło politykę niezależną, a od końca lat 60. XX wieku politykę konfrontacyjną wobec ZSRR. Komuniści zdobyli również samodzielnie władzę w Korei Północnej (1949), Wietnamie (1954) i na Kubie (1959). Realizując program tzw. realnego socjalizmu utworzyli rządy charakteryzujące się monopolem władzy partii komunistycznej i upaństwowieniem gospodarki.
Reżimy powołujące się na ideologię komunizmu spowodowały śmierć od 65 do około 100 milionów ludzi.
Nazwa partii sprawujący władzę: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Wpływ na dzieci i młodzież (nazwy organizacji):
Prawa i swobody obywatelskie:
Metody sprawowania władzy:
Policja polityczna (nazwa, metody działania):
Propaganda:
Wyjaśnienie: