Podaj przyczyny oraz wyjaśnij sposób działania:
a) falowania wiatrowego
b) fal tsunami
c) płynów morskich (odpływ i przypływ) ​


Odpowiedź :

Odpowiedź:

a) Najczęstszą przyczyną falowania wiatrowego jest oddziaływanie poruszającego się powietrza z powierzchnią wody. Falowanie to postępowy ruch przypowierzchniowych warstw wody w zbiornikach wodnych, wywołany wiatrem. Gdy powietrze porusza się względem wody, na styku wody i powietrza dochodzi do turbulentnych zaburzeń zwanych niestabilnością Kelvina-Helmholtza. Wtedy tworzą się fale. Wiatr przekazuje energię fali na wodzie gdy prędkość wiatru jest większa od prędkości fali. Minimalna prędkość wiatru wywołującego uporządkowane falowanie jest równa 6,3 m/s. W fali następuje rozpraszanie energii, dlatego dla danej prędkości wiatru istnieje maksymalna wysokość fali, którą może wywołać.

b) Fale tsunami w większości przypadków powstają wskutek trzęsienia ziemi, najczęściej wywoływanym wybuchem wulkanu, osuwiskiem ziemi, cieleniem się lodowców bądź w wyniku upadku meteorytu. Fale rozchodzą się pierścieniowo od miejsca jej wzbudzenia. Na pełnym morzu przejście fali tsunami, poruszającej się z prędkością do 900 km/h, może być nawet niezauważone, ponieważ długość tych fal dochodzi do kilkuset kilometrów, ale ich wysokość nie przekracza kilkudziesięciu centymetrów. Dopiero w strefie brzegowej fala ulega spiętrzeniu i może osiągnąć wysokość kilkudziesięciu metrów niszcząc nadbrzeżne miejscowości.

c) Bryza morska (inaczej płyny morskie) jest spowodowana mezoskalową różnicą ciśnienia pomiędzy lądem a morzem. Komórka zawiera prądy wstępujące nad lądem, prądy zstępujące na morzu i przepływ powrotny. Przednia część komórki bryzowej jest związana z przepływem zimnego i wilgotnego powietrza. Front bryzowy powstaje na przedniej części przepływu zimnego powietrza. Głębokość pionowa frontu wynosi około 2 razy wysokość prądu grawitacyjnego powietrza przy ziemi. Na górnej części prądu mogą się tworzyć niestabilności Kelvina-Helmholtza.