Wszyscy obywatele rzymscy brali udział w Zgromadzeniu Ludowym (1), które dzieliło się na: - zgromadzenie majątkowe (2)
- zgromadzenie terytorialne (3)
- zgromadzenie plebejuszy (4)
Zgromadzenie majątkowe wybierało urzędników wyższych (5), zgromadzenie terytorialne urzędników niższych (6), a zgromadzenie plebejuszy trybunów ludowych (7).
Urzędnicy (tzw. magistratura) pełnili swą funkcję przez rok (oprócz dyktatora, który sprawował tę funkcję 6 miesięcy i cenzora, który mógł w razie potrzeby piastować urząd 1,5 roku), nie otrzymując żadnego wynagrodzenia. Istniała określona kolejność sprawowania urzędów począwszy od najniższych (kwestora), skończywszy na najwyższych (np. konsula czy cenzora).
Uprawnienia urzędników:
- trybun ludowy- posiadał prawo veta wobec uchwał urzędników (oprócz dyktatora), był nietykalny, mógł zwoływać zgromadzenia ludowe
- kwestorzy- pomocnicy konsula do spraw finansowych
- edylowie- organizowali igrzyska dla ludu i zaopatrywali Rzym w zboże
- pretorzy- sprawowali nadzór nad sądownictwem i policją
- konsulowie- najwyżsi urzędnicy, dowódcy armii, w momencie zagrożenia państwa powoływali dyktatora
- cenzorzy- ustalali listę senatu, przypisywali do określonej grupy majątkowej, zajmowali się sprawami finansowymi
- dyktator- powoływany na 6 miesięcy w momencie zagrożenia państwa, posiadał nieograniczoną władzę
SENAT- rada starszych, licząca ok. 600 senatorów. Na czele senatu stał naczelnik (princeps senatus). Senat:
- kontrolował pracę urzędników
- zatwierdzał uchwały zgromadzenia ludowego
- kontrolował budżet
- zajmował się sprawami kultu
- prowadził politykę zagraniczną
- decydował o wojnie i pokoju
- przydzielał prowincje
