"Powiśle" Aleksandera Gierymskiego (olej na płótnie) to obraz powstały w 1883 roku, przedstawiający widok ubogiej dzielnicy Warszawy, fabryczno-portowego Powiśla. Jest to przykład podejmowanej przez Gierymskiego tematyki, niekiedy wręcz szokującej dla mieszczan, świadczącej o jego wrażliwości na nędzę i zaangażowaniu artysty w sprawy społeczne. Obraz przedstawia zwykły dzień nadrzecznej części miasta. Chaotycznie rozmieszczone zabudowania, porozrzucane tratwy, sieci oraz łodzie ilustrują ludzką nędzę. Dodatkowo potęgują ją także pracujący mieszkańcy, zajmujący się prozaicznymi czynnościami, którzy wydają się być cząstką otaczającej ich natury i architektury. Pomimo pozornej przypadkowości układu konstrukcyjnego, artysta w doskonały sposób uzyskał równowagę miedzy pionem i poziomem. Kompozycja została przedstawiona w taki sposób, aby podkreślała psychologiczny dystans autora do tematu. Ukazana scena jest więc odległa nie tylko w rzeczywistości, ale i psychicznego punktu widzenia. Postać ludzka przestaje więc być głównym punktem odniesienia, zostaje sprowadzona jedynie do elementu współtworzącego całą wizję kompozycji.
W dziele zauważamy ciepłą, stonowaną gamę kolorów. Blask słońca odbija się w tafli wody, współgrając z zastygłymi postaciami, podkreślając pełen zadumy nastrój obrazu i sugerując koniec dnia.
Pozdrawiam.
