Odpowiedź :
Polityka Zygmunta Starego:
Polityka wewnętrzna
W prowadzonej przez siebie polityce wewnętrznej, Zygmunt I Stary bardzo często łamał te prawa, które jak sądził, ograniczały jego suwerenną władzę monarszą.
Niechętny politycznej emancypacji szlachty i systemowi parlamentarnemu, swoje rządy sprawował odwołując się min. do doświadczonych ministrów kierujących kancelarią królewską. Rolę izby poselskiej starał się sprowadzać do posłusznego corocznego akceptowania uchwał podatkowych.
Ponadto w przeciągu swojego długiego panowania, zrealizował program częściowego oddłużenia skarbu królewskiego, dla jego potrzeb odzyskał liczne domeny królewskie i kompleksy dóbr koronnych, które wówczas znajdowały się w niekorzystnych zastawach. Dokonał reformy systemu monetarnego oraz poczynił starania o rozwój miast królewskich.
Dzięki wsparciu swojej drugiej żony Bony Sforza d'Aragona z rodu władców Mediolanu zdołał zręcznie przeprowadzić na zwołanym w 1529 r. sejmie, elekcję a w 1530 r. podwójną koronację (w Wilnie i Krakowie) swego dziesięcioletniego wówczas syna, Zygmunta Augusta (elekcja vivente rege). Fakt ten stanowił złamanie dotychczasowego zwyczaju wybieralności na tron polski i jedyną w dziejach Polski udaną koronację następcy za życia poprzednika.
Mimo kontrowersji wśród posłów jak i senatorów, które wynikały z prywatnej polityki królowej Bony charakteryzującej min. się skupieniem wokół niej grupy oddanych dostojników kościelnych i świeckich, procesem wykupywania dóbr, sprzedawania urzędów w celu wzbogacenia prywatnej szkatuły, większość senatorów nadal wspierała króla, w nadziei, że podejmie on decyzje o przywróceniu przywileju mielnickiego, który odsuwał szlachtę od władzy w państwie.
Zasadniczy problemem senackiej elity była min. rywalizacja pomiędzy ówczesnymi wielkimi rodami. Natomiast jej siłę stanowiły powiązania rodzinne i majątkowe.
Sejmowe stronnictwo średnioszlacheckie, pomimo sojuszu pomiędzy tronem a senatem z biegiem czasu zyskiwało coraz większe możliwości działania. W celu wywarcia nacisku na króla, mogło wykorzystać demonstracje zbrojne, dzięki swojej liczebnej przewadze.
Takim dogodnym momentem dla szlachty, stawało się rozpoczęcie kampanii wojennej, w obliczu której, władca skłonny był do wielu ustępstw na rzecz stanu rycerskiego. Nie inaczej było w przypadku ostatniej wojny z Zakonem Krzyżackim w 1519 r. kiedy to monarcha pozwolił na korzystne dla szlachty postanowienia podczas obrad sejmu w Toruniu i Bydgoszczy.
W 1537 r. następne pospolite ruszenie szlachty pod Lwowem na wyprawę wołoską, przerodziło się w otwarty rokosz. Wówczas szlachta zamiast ruszyć na wojnę, wystąpiła z zarzutem łamania podstawowych praw zarówno przez Zygmunta I jak i jego żonę Bonę. Podkreślono że w Polsce król "nie swoimi prawami rządzi, lecz do praw Rzeczpospolitej przychodzi". Wysunięto wówczas żądanie egzekwowania (przestrzegania) praw i przywilejów szlachty. Zwolennicy króla tzw. regaliści nazwali rokosz lwowski "wojną kokoszą".
Rokosz lwowski ujawnił nadal istniejącą zależność szlachty od przedstawicieli możnowładztwa, którzy podjęli się pośrednictwa pomiędzy królem a rokoszanami, wykorzystując przy okazji całą sytuację dla własnych rozrachunków z monarchą. W następnych dziesięcioleciach zależność ta zmalała, co umożliwiło ruchowi szlacheckiemu stać się w pełni samodzielną siłą polityczną.
Osiągnięciem w polityce wewnętrznej Zygmunta I Starego, stało się przyłączenie w 1526 r. Mazowsza po wygaśnięciu męskiej linii książąt czersko-warszawskich.
Polityka zagraniczna
Rozwój kontaktów handlowych Polski i Litwy z Europą Środkową i Zachodnią oraz rosnący potencjał demograficzny i gospodarczy, skłaniał Jagiellonów do angażowania się we wszystkie ważniejsze problemy bliższych i dalszych sąsiadów Rzeczpospolitej.
Przede wszystkim wśród nich należy wymienić min. walkę o trony w Czechach i na Węgrzech , rozgrywki o tron cesarski, rywalizacja o wpływy na Bałtyku.
W okresie ponawiania zarówno Zygmunta I jak i jego syna, na pierwszy plan wysunęła się kwestia rozpadu i likwidacji państwa Zakonu Krzyżackiego w Prusach oraz na terenie Inflant, a także wynikające następnie z tego faktu problemy na arenie międzynarodowej.
Polityka Zygmunta Augusta
W okresie wojny o Inf. Z.A. próbował stworzyć flotę król. Zatrudniał kaprów (kapitanów okrętów) którzy uzyskiwali pozw. Na rabunek i niszczenie floty nieprzyjaciela. Głównym ich zadaniem było zwalczanie żeglugi do Narwy, a więc działanie przeciwko Rosji. W 1568 r. król powołał Komisję Morską, która miała dbać o spokój i bezp. Pol. Wybrzeża morskiego oraz strzec interesów Pol. Na Bałtyku. Gdańszczanie sprzeciwiali się polityce morskiej Z.A. W 1570 r. ogłoszono konstytucję Karnkowską określającą podległość Gdańska Rzeczpospolitej. W 1572 r. Rz. miała największy w swej hist. dostęp do Bałtyku.. Uprawnienia sejmu: uchwalanie podatków, wyrażanie zgody na zwołąnie posp. ruszenia, ustalanie głównych kierunków w polityce zagr. państwa, kontrola ministrów, prawo do nobilitacji; Ruch egzekucyjny szlachty żądał: zebrania, spisania i przestrzegania praw; reforma skarbu poprzez odebranie bezprawnie nadanych królewszczyzn; uwolnienie od ciężarów na rzecz Kościała; ściślejszego połączenia z Koroną Litwy, Prus Królewskich, Mazowsza i księstw śląskich. W 1562r. Z.A. ogłosił program egzekucji dóbr. W 1578 utworzono Trybunał Koronny, a w 1581 - Trybunał Litewski.
Polityka wewnętrzna
W prowadzonej przez siebie polityce wewnętrznej, Zygmunt I Stary bardzo często łamał te prawa, które jak sądził, ograniczały jego suwerenną władzę monarszą.
Niechętny politycznej emancypacji szlachty i systemowi parlamentarnemu, swoje rządy sprawował odwołując się min. do doświadczonych ministrów kierujących kancelarią królewską. Rolę izby poselskiej starał się sprowadzać do posłusznego corocznego akceptowania uchwał podatkowych.
Ponadto w przeciągu swojego długiego panowania, zrealizował program częściowego oddłużenia skarbu królewskiego, dla jego potrzeb odzyskał liczne domeny królewskie i kompleksy dóbr koronnych, które wówczas znajdowały się w niekorzystnych zastawach. Dokonał reformy systemu monetarnego oraz poczynił starania o rozwój miast królewskich.
Dzięki wsparciu swojej drugiej żony Bony Sforza d'Aragona z rodu władców Mediolanu zdołał zręcznie przeprowadzić na zwołanym w 1529 r. sejmie, elekcję a w 1530 r. podwójną koronację (w Wilnie i Krakowie) swego dziesięcioletniego wówczas syna, Zygmunta Augusta (elekcja vivente rege). Fakt ten stanowił złamanie dotychczasowego zwyczaju wybieralności na tron polski i jedyną w dziejach Polski udaną koronację następcy za życia poprzednika.
Mimo kontrowersji wśród posłów jak i senatorów, które wynikały z prywatnej polityki królowej Bony charakteryzującej min. się skupieniem wokół niej grupy oddanych dostojników kościelnych i świeckich, procesem wykupywania dóbr, sprzedawania urzędów w celu wzbogacenia prywatnej szkatuły, większość senatorów nadal wspierała króla, w nadziei, że podejmie on decyzje o przywróceniu przywileju mielnickiego, który odsuwał szlachtę od władzy w państwie.
Zasadniczy problemem senackiej elity była min. rywalizacja pomiędzy ówczesnymi wielkimi rodami. Natomiast jej siłę stanowiły powiązania rodzinne i majątkowe.
Sejmowe stronnictwo średnioszlacheckie, pomimo sojuszu pomiędzy tronem a senatem z biegiem czasu zyskiwało coraz większe możliwości działania. W celu wywarcia nacisku na króla, mogło wykorzystać demonstracje zbrojne, dzięki swojej liczebnej przewadze.
Takim dogodnym momentem dla szlachty, stawało się rozpoczęcie kampanii wojennej, w obliczu której, władca skłonny był do wielu ustępstw na rzecz stanu rycerskiego. Nie inaczej było w przypadku ostatniej wojny z Zakonem Krzyżackim w 1519 r. kiedy to monarcha pozwolił na korzystne dla szlachty postanowienia podczas obrad sejmu w Toruniu i Bydgoszczy.
W 1537 r. następne pospolite ruszenie szlachty pod Lwowem na wyprawę wołoską, przerodziło się w otwarty rokosz. Wówczas szlachta zamiast ruszyć na wojnę, wystąpiła z zarzutem łamania podstawowych praw zarówno przez Zygmunta I jak i jego żonę Bonę. Podkreślono że w Polsce król "nie swoimi prawami rządzi, lecz do praw Rzeczpospolitej przychodzi". Wysunięto wówczas żądanie egzekwowania (przestrzegania) praw i przywilejów szlachty. Zwolennicy króla tzw. regaliści nazwali rokosz lwowski "wojną kokoszą".
Rokosz lwowski ujawnił nadal istniejącą zależność szlachty od przedstawicieli możnowładztwa, którzy podjęli się pośrednictwa pomiędzy królem a rokoszanami, wykorzystując przy okazji całą sytuację dla własnych rozrachunków z monarchą. W następnych dziesięcioleciach zależność ta zmalała, co umożliwiło ruchowi szlacheckiemu stać się w pełni samodzielną siłą polityczną.
Osiągnięciem w polityce wewnętrznej Zygmunta I Starego, stało się przyłączenie w 1526 r. Mazowsza po wygaśnięciu męskiej linii książąt czersko-warszawskich.
Polityka zagraniczna
Rozwój kontaktów handlowych Polski i Litwy z Europą Środkową i Zachodnią oraz rosnący potencjał demograficzny i gospodarczy, skłaniał Jagiellonów do angażowania się we wszystkie ważniejsze problemy bliższych i dalszych sąsiadów Rzeczpospolitej.
Przede wszystkim wśród nich należy wymienić min. walkę o trony w Czechach i na Węgrzech , rozgrywki o tron cesarski, rywalizacja o wpływy na Bałtyku.
W okresie ponawiania zarówno Zygmunta I jak i jego syna, na pierwszy plan wysunęła się kwestia rozpadu i likwidacji państwa Zakonu Krzyżackiego w Prusach oraz na terenie Inflant, a także wynikające następnie z tego faktu problemy na arenie międzynarodowej.
Polityka Zygmunta Augusta
W okresie wojny o Inf. Z.A. próbował stworzyć flotę król. Zatrudniał kaprów (kapitanów okrętów) którzy uzyskiwali pozw. Na rabunek i niszczenie floty nieprzyjaciela. Głównym ich zadaniem było zwalczanie żeglugi do Narwy, a więc działanie przeciwko Rosji. W 1568 r. król powołał Komisję Morską, która miała dbać o spokój i bezp. Pol. Wybrzeża morskiego oraz strzec interesów Pol. Na Bałtyku. Gdańszczanie sprzeciwiali się polityce morskiej Z.A. W 1570 r. ogłoszono konstytucję Karnkowską określającą podległość Gdańska Rzeczpospolitej. W 1572 r. Rz. miała największy w swej hist. dostęp do Bałtyku.. Uprawnienia sejmu: uchwalanie podatków, wyrażanie zgody na zwołąnie posp. ruszenia, ustalanie głównych kierunków w polityce zagr. państwa, kontrola ministrów, prawo do nobilitacji; Ruch egzekucyjny szlachty żądał: zebrania, spisania i przestrzegania praw; reforma skarbu poprzez odebranie bezprawnie nadanych królewszczyzn; uwolnienie od ciężarów na rzecz Kościała; ściślejszego połączenia z Koroną Litwy, Prus Królewskich, Mazowsza i księstw śląskich. W 1562r. Z.A. ogłosił program egzekucji dóbr. W 1578 utworzono Trybunał Koronny, a w 1581 - Trybunał Litewski.