Romantycy buntowali się, gdyż pragnęli wolności.
W krajach będących pod zaborami tematem stało się zagadnienie walki o narodowe wyzwolenie.
Młodzi ludzie buntowali się przeciwko zacieśnianiu horyzontów, zaczęli doszukiwać się prawdy o otaczającym ich świecie. Naukowy zaś chcieli poznać to, co tajemnicze, nie wyjaśnione. Odrzucali wszelkie zakazy. Taka postawa negująca poznanie rzeczywistości na drodze rozumowej nosi nazwę irracjonalizmu.