Mezopotamia (z greckiego międzyrzecze) to starożytna kraina na Bliskim Wschodzie, obszar dorzecza Tygrysu i Eufratu (obecnie w granicach Iraku, Syrii, Kuwejtu, Iranu, Turcji).
Obszar uznawany za kolebkę cywilizacji, zmieszkały był już od końca paleolitu. W neolicie istniały takie kultury jak: Halad, Hassuna i Ubaid. W późniejszych czasach zajmowany był kolejno przez:
* Sumer
* Akad
* Asyrię i Babilonię
* państwo Mitanni
* Persję
* państwo Aleksandra Wielkiego
* imperium Seleucydów
* Partów
* Rzym (część północna) i inne.
Religia - politeizm, kult ciał astralnych; magia, wróżby, wiara w feralne dni i liczby, bóstwa opiekuńcze miast, np. Marduk - opiekun Babilonu.
Najważniejsi bogowie:
* Anu - bóg nieba
* Szamasz - bóg słońca
* Sin - bóg tarczy księżyca
Pismo - klinowe na glinianych tabliczkach wprowadzone przez Sumerów pod koniec IV tysiąclecia p.n.e.
Eposy:
* Gilgamesz
* Enuma Elisz ("Gdy w górze niebo")
* Zejście Isztar do świata podziemnego
* Dialog między panem a sługą
* Dialog o ludzkiej nędzy
Większe miasta: Akad, Aszur, Babilon, Niniwa, Ur, Uruk, Kisz, Lagasz, Nippur, Mari, Duruszarrukin, Larsa, Sippar, Harran, Isin
Zobacz też: Kodeks Hammurabiego, historia, Dżemdet Nasr, sztuka starożytnej Mezopotamii.
