Odpowiedź :
W XX w. pojawiły się nowe dyscypliny biologii, np. ekologia, biologia molekularna. Dyscypliną w pewien sposób scalającą całą biologię jest ewolucjonizm
DZIAŁY ZOOLOGII
Wielka liczebność i różnorodność świata zwierzęcego przyczyniły się do stworzenia specjalnych dyscyplin zoologicznych, których przedmiotem badań są poszczególne grupy zwierząt. Najważniejsze z nich to:
· protozoologia - nauka o pierwotniakach,
· helmintologia - nauka o robakach pasożytniczych,
· malakologia - nauka o mięczakach,
· entomologia - nauka o owadach,
· ichtiologia - nauka o rybach,
· herpetologia - nauka o płazach,
· ornitologia - nauka o ptakach,
· mammologia - nauka o ssakach,
· hydrobiologia - nauka o organizmach wodnych,
· parazytologia - nauka o pasożytach,
· arachnologia - nauka o pajęczakach.
3. BIOCHEMIA
Biochemia (chemia fizjologiczna), to nauka o budowie chemicznej organizmów żywych i przebiegających w nich procesach chemicznych i energetycznych. Rozróżnia się:
· biochemię statyczną - badającą skład ilościowy i jakościowy żywej materii,
· biochemię dynamiczną - badającą przemiany materii,
· biochemię porównawczą - badającą odrębności biochemiczne różnych grup organizmów i ustalającą genetyczne powiązania i biochemiczne drogi ewolucji.
4. ANTROPOLOGIA
Antropologia jest to nauka o rozwoju rodowym człowieka, o zmienności jego cech fizycznych w czasie i przestrzeni (w tym także o zróżnicowaniu rasowym). Obejmuje trzy duże grupy problemów:
· filogeneza człowieka (antropogeneza) - nauka badająca historię rodową człowieka i człowiekowatych,
· zróżnicowanie rasowe człowieka - badanie cech zmienności człowieka (np. grup krwi, budowy twarzy) w przestrzeni geograficznej oraz przyczyn tej zmienności,
· zmienność indywidualna i osobniczy rozwój człowieka - badanie wpływu warunków środowiskowych i czynników genetycznych na przebieg wzrastania i dojrzewania; badania nad typami budowy ciała i ich wytwarzaniem się w toku rozwoju; badanie sposobu dziedziczenia różnych cech fizycznych na podstawie materiałów rodzinnych.
5. MIKROBIOLOGIA
Mikrobiologia w szerszym znaczeniu zajmuje się badaniem wszystkich drobnoustrojów (w tym znaczeniu obejmuje bakteriologię, wirusologię, protozoologię i częściowo alergologię, mikologię i immunologię), w ściślejszym znaczeniu - tylko badaniem bakterii i wirusów.
· mikrobiologia ogólna - zajmuje się morfologią, cytologią i cytochemią drobnoustrojów, ich biochemią i fizjologią, genetyką i ekologią,
· mikrobiologia stosowana - zajmuje się drobnoustrojami szkodliwymi lub pożytecznymi dla ustroju, wywołującymi korzystne zmiany w środowisku oraz wyzyskiwanymi przez człowieka do jego celów. Do mikrobiologii stosowanej należy:
mikrobiologia lekarska - badania drobnoustrojów chorobotwórczych dla człowieka, ich toksyczności, wrażliwości na leki, reakcji zakażonego ustroju,
mikrobiologia weterynaryjna - analogiczne zadania w odniesieniu do zwierząt,
mikrobiologia sanitarna - zajmuje się występowaniem drobnoustrojów chorobotwórczych w wodzie, powietrzu, glebie, żywności i niszczeniem ich, a także ochroną przed nimi,
fitopatologia - bada drobnoustroje chorobotwórcze dla roślin i sposoby ich zwalczania,
mikrobiologia gleby, mikrobiologia rolna - bada drobnoustroje glebowe i procesy przez nie powodowane,
mikrobiologia wody i ścieków - obejmuje zagadnienia procesów samooczyszczania ścieków i ochrony przed zanieczyszczeniem,
mikrobiologia żywności - bada szkodliwe i pożyteczne drobnoustroje rozwijające się w środkach spożywczych,
mikrobiologia techniczna - zajmuje się badaniem użyteczności drobnoustrojów w przemyśle fermentacyjnym, drożdżowym i in.
6. BIOLOGIA MOLEKULARNA
Dziedzina badań z pogranicza kilku nauk biologicznych (m.in. biochemii, biofizyki, genetyki) zajmująca się głównie ustalaniem związków między budową substancji wielkocząsteczkowych a ich funkcjami w żywej komórce; np. badania kwasów nukleinowych doprowadziły do ustalenia kodu genetycznego i sposobu przekazywania informacji genetycznej komórkom potomnym; w ramach biologii molekularnej rozwija się też tak zwana inżynieria genetyczna.
7. BIOFIZYKA
Dziedzina nauk biologicznych z pogranicza wielu dyscyplin naukowych, zajmująca się podstawami fizycznymi i fizykochemicznymi procesów życiowych oraz wpływem zewnętrznych czynników fizycznych na te procesy; do jej zadań należy m.in. badanie procesów życiowych na poziomie molekularnym (np. wyjaśnianie podkomórkowej struktury biopolimerów oraz mechanizmów zjawisk fizykochemicznych i energetycznych zachodzących w tych strukturach), badanie wpływu promieniowania (np. jonizującego, nadfioletowego) oraz pola magnetycznego i grawitacyjnego na organizmy lub ich poszczególne tkanki.
8. BIONIKA
Dziedzina wiedzy z pogranicza biologii i techniki, zajmująca się badaniem budowy i zasad działania organizmów żywych w celu wykorzystania uzyskanych wyników do budowy urządzeń technicznych.
9. BIOCYBERNETYKA
Nauka zajmująca się badaniem swoistych dla żywych organizmów zasad i mechanizmów celowej samoregulacji oraz wzajemnego oddziaływania organizmów i otaczającego środowiska. Biocybernetyka bada te właściwości organizmów żywych, które dotyczą procesów regulacji, ich stabilności i sterowalności, właściwości adaptacyjnych, zdolności uczenia się itd.
10. BIOENERGETYKA
Nauka biologiczna zajmująca się przemianami energetycznymi w żywych organizmach i ekosystemach.
11. EKOLOGIA
Nauka biologiczna zajmująca się relacjami między żywymi organizmami a ich środowiskiem życia z uwzględnieniem wzajemnych stosunków między tymi organizmami.. W ostatnich latach nastąpiła ściślejsza integracja ekologii z genetyką i teorią ewolucji, powstał dział zwany ekologią ewolucyjną. Wzrost zainteresowania behawioralnymi aspektami ekologii zaowocował powstaniem socjobiologii zajmującej się ewolucją życia społecznego zwierząt i człowieka. Rozwój techniki obliczeniowej i zastosowanie w ekologii koncepcji wywodzących się z teorii systemów spowodował wyodrębnienie osobnego działu - ekologii systemowej. W końcu lat 60 ekologia stała się też naukową podstawą ochrony środowiska. Obecnie termin ekologia i przymiotnik ekologiczny są również stosowane w odniesieniu do ruchów społecznych i politycznych stawiających sobie za cel ochronę środowiska.
Nauki biologiczne, których zakres czasowy sięga od czasów najdawniejszych do współczesności zaskakują ciągle nowymi odkryciami sięgającymi daleko w przeszłość jak i w przyszłość. Pozwalają lepiej poznać powstanie i rozwój życia na Ziemi i przyczyniają się do możliwości sterowania nim dzisiaj. Z podziwem, nadzieją, ale i z rosnącym niepokojem obserwuje się kolejne osiągnięcia nauk biologicznych, ponieważ sposób ich wykorzystania może przynieść ludziom zarówno ogromne korzyści i przyczynić się do poprawy jakości życia na Ziemi np. poprzez tworzenie nowych odmian roślin i zwierząt, odkrywania przyczyn nieuleczalnych dotąd chorób jak i przyczynić się do ich krzywdy i zguby jak np. opracowywanie okrutnej broni biologicznej, klonowanie ludzi itd.
Wielka liczebność i różnorodność świata zwierzęcego przyczyniły się do stworzenia specjalnych dyscyplin zoologicznych, których przedmiotem badań są poszczególne grupy zwierząt. Najważniejsze z nich to:
· protozoologia - nauka o pierwotniakach,
· helmintologia - nauka o robakach pasożytniczych,
· malakologia - nauka o mięczakach,
· entomologia - nauka o owadach,
· ichtiologia - nauka o rybach,
· herpetologia - nauka o płazach,
· ornitologia - nauka o ptakach,
· mammologia - nauka o ssakach,
· hydrobiologia - nauka o organizmach wodnych,
· parazytologia - nauka o pasożytach,
· arachnologia - nauka o pajęczakach.
3. BIOCHEMIA
Biochemia (chemia fizjologiczna), to nauka o budowie chemicznej organizmów żywych i przebiegających w nich procesach chemicznych i energetycznych. Rozróżnia się:
· biochemię statyczną - badającą skład ilościowy i jakościowy żywej materii,
· biochemię dynamiczną - badającą przemiany materii,
· biochemię porównawczą - badającą odrębności biochemiczne różnych grup organizmów i ustalającą genetyczne powiązania i biochemiczne drogi ewolucji.
4. ANTROPOLOGIA
Antropologia jest to nauka o rozwoju rodowym człowieka, o zmienności jego cech fizycznych w czasie i przestrzeni (w tym także o zróżnicowaniu rasowym). Obejmuje trzy duże grupy problemów:
· filogeneza człowieka (antropogeneza) - nauka badająca historię rodową człowieka i człowiekowatych,
· zróżnicowanie rasowe człowieka - badanie cech zmienności człowieka (np. grup krwi, budowy twarzy) w przestrzeni geograficznej oraz przyczyn tej zmienności,
· zmienność indywidualna i osobniczy rozwój człowieka - badanie wpływu warunków środowiskowych i czynników genetycznych na przebieg wzrastania i dojrzewania; badania nad typami budowy ciała i ich wytwarzaniem się w toku rozwoju; badanie sposobu dziedziczenia różnych cech fizycznych na podstawie materiałów rodzinnych.
5. MIKROBIOLOGIA
Mikrobiologia w szerszym znaczeniu zajmuje się badaniem wszystkich drobnoustrojów (w tym znaczeniu obejmuje bakteriologię, wirusologię, protozoologię i częściowo alergologię, mikologię i immunologię), w ściślejszym znaczeniu - tylko badaniem bakterii i wirusów.
· mikrobiologia ogólna - zajmuje się morfologią, cytologią i cytochemią drobnoustrojów, ich biochemią i fizjologią, genetyką i ekologią,
· mikrobiologia stosowana - zajmuje się drobnoustrojami szkodliwymi lub pożytecznymi dla ustroju, wywołującymi korzystne zmiany w środowisku oraz wyzyskiwanymi przez człowieka do jego celów. Do mikrobiologii stosowanej należy:
mikrobiologia lekarska - badania drobnoustrojów chorobotwórczych dla człowieka, ich toksyczności, wrażliwości na leki, reakcji zakażonego ustroju,
mikrobiologia weterynaryjna - analogiczne zadania w odniesieniu do zwierząt,
mikrobiologia sanitarna - zajmuje się występowaniem drobnoustrojów chorobotwórczych w wodzie, powietrzu, glebie, żywności i niszczeniem ich, a także ochroną przed nimi,
fitopatologia - bada drobnoustroje chorobotwórcze dla roślin i sposoby ich zwalczania,
mikrobiologia gleby, mikrobiologia rolna - bada drobnoustroje glebowe i procesy przez nie powodowane,
mikrobiologia wody i ścieków - obejmuje zagadnienia procesów samooczyszczania ścieków i ochrony przed zanieczyszczeniem,
mikrobiologia żywności - bada szkodliwe i pożyteczne drobnoustroje rozwijające się w środkach spożywczych,
mikrobiologia techniczna - zajmuje się badaniem użyteczności drobnoustrojów w przemyśle fermentacyjnym, drożdżowym i in.
6. BIOLOGIA MOLEKULARNA
Dziedzina badań z pogranicza kilku nauk biologicznych (m.in. biochemii, biofizyki, genetyki) zajmująca się głównie ustalaniem związków między budową substancji wielkocząsteczkowych a ich funkcjami w żywej komórce; np. badania kwasów nukleinowych doprowadziły do ustalenia kodu genetycznego i sposobu przekazywania informacji genetycznej komórkom potomnym; w ramach biologii molekularnej rozwija się też tak zwana inżynieria genetyczna.
7. BIOFIZYKA
Dziedzina nauk biologicznych z pogranicza wielu dyscyplin naukowych, zajmująca się podstawami fizycznymi i fizykochemicznymi procesów życiowych oraz wpływem zewnętrznych czynników fizycznych na te procesy; do jej zadań należy m.in. badanie procesów życiowych na poziomie molekularnym (np. wyjaśnianie podkomórkowej struktury biopolimerów oraz mechanizmów zjawisk fizykochemicznych i energetycznych zachodzących w tych strukturach), badanie wpływu promieniowania (np. jonizującego, nadfioletowego) oraz pola magnetycznego i grawitacyjnego na organizmy lub ich poszczególne tkanki.
8. BIONIKA
Dziedzina wiedzy z pogranicza biologii i techniki, zajmująca się badaniem budowy i zasad działania organizmów żywych w celu wykorzystania uzyskanych wyników do budowy urządzeń technicznych.
9. BIOCYBERNETYKA
Nauka zajmująca się badaniem swoistych dla żywych organizmów zasad i mechanizmów celowej samoregulacji oraz wzajemnego oddziaływania organizmów i otaczającego środowiska. Biocybernetyka bada te właściwości organizmów żywych, które dotyczą procesów regulacji, ich stabilności i sterowalności, właściwości adaptacyjnych, zdolności uczenia się itd.
10. BIOENERGETYKA
Nauka biologiczna zajmująca się przemianami energetycznymi w żywych organizmach i ekosystemach.
11. EKOLOGIA
Nauka biologiczna zajmująca się relacjami między żywymi organizmami a ich środowiskiem życia z uwzględnieniem wzajemnych stosunków między tymi organizmami.. W ostatnich latach nastąpiła ściślejsza integracja ekologii z genetyką i teorią ewolucji, powstał dział zwany ekologią ewolucyjną. Wzrost zainteresowania behawioralnymi aspektami ekologii zaowocował powstaniem socjobiologii zajmującej się ewolucją życia społecznego zwierząt i człowieka. Rozwój techniki obliczeniowej i zastosowanie w ekologii koncepcji wywodzących się z teorii systemów spowodował wyodrębnienie osobnego działu - ekologii systemowej. W końcu lat 60 ekologia stała się też naukową podstawą ochrony środowiska. Obecnie termin ekologia i przymiotnik ekologiczny są również stosowane w odniesieniu do ruchów społecznych i politycznych stawiających sobie za cel ochronę środowiska.
Nauki biologiczne, których zakres czasowy sięga od czasów najdawniejszych do współczesności zaskakują ciągle nowymi odkryciami sięgającymi daleko w przeszłość jak i w przyszłość. Pozwalają lepiej poznać powstanie i rozwój życia na Ziemi i przyczyniają się do możliwości sterowania nim dzisiaj. Z podziwem, nadzieją, ale i z rosnącym niepokojem obserwuje się kolejne osiągnięcia nauk biologicznych, ponieważ sposób ich wykorzystania może przynieść ludziom zarówno ogromne korzyści i przyczynić się do poprawy jakości życia na Ziemi np. poprzez tworzenie nowych odmian roślin i zwierząt, odkrywania przyczyn nieuleczalnych dotąd chorób jak i przyczynić się do ich krzywdy i zguby jak np. opracowywanie okrutnej broni biologicznej, klonowanie ludzi itd.
Biologia:
-anatomia(bada wnętrze organizmu)
-morfologia(bada budoe zewnętrzną)
-histologia(bada tkanki)
-cytologia(bada tkanki)
-biochemia(zajmuje sie skladem chemicznym organizmu)
-ekologia(bada zależności między organizmami oraz między nimi a środowiskiem)
-genetyka(bada dziedziczenie i zmienność organizmu0
-mikrobiologia(bada mikrooganizmy i wirusy)
-anatomia(bada wnętrze organizmu)
-morfologia(bada budoe zewnętrzną)
-histologia(bada tkanki)
-cytologia(bada tkanki)
-biochemia(zajmuje sie skladem chemicznym organizmu)
-ekologia(bada zależności między organizmami oraz między nimi a środowiskiem)
-genetyka(bada dziedziczenie i zmienność organizmu0
-mikrobiologia(bada mikrooganizmy i wirusy)