Ustał wzór strukturalny i półstrukturalny następujących związków
a)3,4dimetylohept-1-yn
b)propanian butylu
c)3-etylo-2,3-dimetyloheptan-1-ol
d)3-metylobutanal


Odpowiedź :

Żeby narysować wzór strukturalny należy rozłożyć nazwę pochodną węglowodoru na czynniki pierwszej.

1. Po pierwsze z jakiego węglowodoru pochodzi. W podpunkcie:

a) mamy przyrostek ...hept... pochodzącą od heptanu czyli 7 węglowy alkan.

b) tutaj mamy ester. Estry powstają między innymi w reakcji estryfikacji czyli syntezy kwasu karboksylowego z alkoholem w obecności niewielkiej ilości kwasu siarkowego (VI), który pełni rolę katalizatora.

Wzór pochodzi więc od kwasu, która w nazwie występuje jako część pierwsza, w tym przypadku mamy propanian, czyli od kwasu propanowego, a druga część od alkoholu - butanolu, bo jest ..... butylu.

c) Tutaj najdłuższym łańcuchem będzie heptan, czyli 7 węglowy alkan

d) W tym przypadku mamy pochodną butanu, bo jest końcówka .....butan....

2. Jak już narysowaliśmy główny szkielet, należy dorysować dodatkowe wiązania nienasycone, które występują w tym związku lub główne grupy funkcyjne decydujące o tym czy mamy do czynienia z kwasem, alkoholem czy może ketonem:

a) ...-1-yn mówi nam o tym że przy pierwszym atomie węgla mamy wiązanie potrójne, ponieważ -yn jest końcówką (nie tak dosłownie bo ciężko by było wymawiać) w słowie alkiny, które z kolei posiadają potrójne wiązania.

b) Jest to ester, więc dorysowujemy grupę estrową.

c) -1-ol jest to informacja o tym, że pierwszy atom węgla jest połączony z grupą hydroksylową -OH charakterystyczną dla alkoholi, dlatego końcówka -ol.

d) -al jest to końcówka charakterystyczna dla aldehydów. Tutaj jak by początek nazwy całej grupy związków został zapożyczony na koniec.

3. Jak już mamy wszystkie wiązania i grupy funkcyjne to można zabierać się za podstawniki:

a) 3,4-dimetylo.... czyli przy trzecim i czwartym atomie węgla mamy grupę metylową -CH3

b) Do tej grupy estrowej dorysować należy cześć od batanolu

c) 3-etylo-... jest to informacja, że przy trzecim atomie węgla jest grupa etylowa -C2H5, natomiast ...2,3-dimetylo..., że drugi i trzeci atom węgla posiada grupę metylową -CH3

d) 3-metylo... analogicznie, trzeci atom węgla posiada grupę metylową -CH3.

4. Na końcu należy dorysować atomy wodoru przy każdym atomie węgla, pamiętając że węgiel jest czterowartościowy

Wzory strukturalne w załączniku

Zobacz obrazek Krzysiek1996902