Proszę o pomoc...

1. Przeczytaj poniższy fragment, Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet IV O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego O moc, o rozkosz, o skarby pilności, Choćby nie darmo były, przedsie szkodzą, Bo nasze chciwość od swej szczęśliwości Własnej (co Bogiem zowiemy) odwodzą Niestałe dobra! O, stokroć szczęśliwy, Który tych cieniów wczas zna kształt prawdziwy! a następnie: a) Wyjaśnij, w czym poeta upatruje szczęście? ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... b) Wypisz i zinterpretuj określenia dotyczące Boga. ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... c) Objaśnij, co szkodzi człowiekowi i dlaczego. ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................... 2. Nazwij środek poetycki, który dominuje w podanym fragmencie: a) Mikołaj Sęp Szarzyński O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego (fragment) A chciwa może odciąć rozkosz nędzą Śmierć - tuż za nami spore czyni kroki! .................................................................. b) Jan Andrzej Morsztyn O swej pannie Biały jest polerowny alabastr z Karrary, Białe mleko przysłane w sitowiu z koszary, Biały łabęć i białym okrywa się piórem, Biała perła nieczęstym zażywana sznurem, Biały śnieg świeżo spadły, nogą nie deptany, Biały kwiat lilijowy za świeża zerwany, Ale bielsza mej panny płeć twarzy i szyje Niż marmur, mleko, łabęć, perła, śnieg, lilije. ............................................................................. c) J. A. Morsztyn, CUDA MIŁOŚCI (fragment) Jak żyję, serca już nie mając? Nie żyjąc, jako ogień w sobie czuję? ............................................................. 3. Przeczytaj poniższy utwór, a nastepnie J. A. Morsztyn, Do trupa Leżysz zabity i jam też zabity, Ty – strzałą śmierci, ja – strzałą miłości, Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości, Ty jawne świece, ja mam płomień skryty. Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty, Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności, Ty masz związane ręce, ja, wolności Zbywszy, mam rozum łańcuchem powity. Ty jednak milczysz, a mój język kwili, Ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze, Tyś jak lód, a ja w piekielnej śreżodze. Ty się rozsypiesz prochem w małej chwili, Ja się nie mogę, stawszy się żywiołem Wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem.

a. wyjaśnij na czym polega koncept, którym posłużył sie poeta.

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

b. określ gatunek literacki wiersza J. A. Morsztyna Do trupa i scharakteryzuj go.

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

4. Na podstawie analizy poniższych fragmentów scharakteryzuj sarmatyzm jako formację kulturową, wskazując

najważniejsze elementy sarmackiego światopoglądu.

POJĘCIE OBJAŚNIENIE POJĘCIA POTWIERDZENIE W TEKŚCIE

KSENOFOBIA

SARMACKI MESJANIZM

MEGALOMANIA

Jan Chryzostom Pasek Pamiętniki (fragmenty)

FRAGMENT I

Lud też tam [w Danii] nadobny; białogłowy gładkie i zbyt białe […] Nago sypiają, tak jako matka urodziła, i nie mają tego za

żadną sromotę1

, rozbierając się i ubierając jedno przy drugiem, a nawet nie strzegą się i gościa [...]. Kiedyśmy im mówili, że to

tak szpetnie, u nas tego i żona przy mężu nie uczyni, powiedały, że „tu u nas nie masz żadnej sromoty i nie rzecz jest wstydzić się

za swoje własne członki, które Pan Bóg stworzył”.

FRAGMENT II

Chcieli niebożęta [Szwedzi] przed Polakami uciec do nieba, aleć ich tam nie puszczono; zaraz św. Piotr przywarł furtki, mówiąc:

„A, zdrajcy! […] Pamiętacie, coście w sandomirskim zamku zdradziecko prochy na Polaków podsadzili2

, a przecie i tam Pan Bóg

obronił od śmierci, kogo miał obronić; wyrzuciły prochy pana Bobolę, szlachcica tamecznego, i z koniem aż za Wisłę na drugą

stronę, a przecie zdrowy został. I teraz strzelaliście gęsto, a niewieleście nabili Polaków – czemuż? Bo ich aniołowie strzegą, a

was czarni1

, atoż macie ich usługą”. Miły Boże, jakie to sprawiedliwe sądy Twoje!

1 wstyd.

1 W 1655 r. Szwedzi, wycofując się z zajętego przedtem Sandomierza, wysadzili tamtejszy zamek, co spowodowało śmierć wielu Polaków.

1

szatani.

5. Wskaż inne niż powyżej cechy szlachcica Sarmaty pozytywne i wynikające z nich negatywne.

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

6. Dlaczego barok jest określany mianem epoki kontrastów?

.................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………​