Odpowiedź :
Różnice pokoleniowe według Sędziego w Panu Tadeuszu
Kontekst wypowiedzi
Sędzia przy stole zauważył, że młodzi mężczyźni nie usługują kobietom, jak należało. Zrobili to dopiero, gdy dał im przykład Podkomorzy. Sędzia uznał, że należy w związku z tym wygłosić mowę o grzeczności.
Wychowanie kiedyś i dziś
Sędzia wskazywał, że jedną z najważniejszych nauk, które powinno się wynieść z domu jest grzeczność - nie jest ona "nauką łatwą ani małą". Poprzez grzeczność bohater rozumiał rozeznanie w obyczajach szlacheckich i postępowanie zgodnie z zasadami dobrego wychowania. Mówił, że niegdyś posyłano młodzież do dworów innych rodów szlacheckich, by tam uczyła się trudnej sztuki grzeczności. Ubolewał, że przestano praktykować ten zwyczaj, i że nie ma żadnych szkół, które by uczyły dobrego wychowania.