Podziel czasowniki na dokonane i niedokonane sprzątać, odrobić, opowiadać, powiedzieć, zmartwić się, gotować, sprzątnąć, skoczyć.

Odpowiedź :

Czasowniki dokonane to: odrobić, powiedzieć, zmartwić się, sprzątnąć, skoczyć.

Czasowniki niedokonane: sprzątać, opowiadać, gotować.

Aspekty czasownika

Aspekt czasownika wyraża, czy dana czynność została zakończona (aspekt dokonany) czy też trwa w dalszym ciągu (aspekt niedokonany).

Aby rozpoznać aspekt czasownika podanego w formie bezokolicznika, należy sprawdzić, czy da się od niego utworzyć formy czasu teraźniejszego albo przyszłego prostego.

Jak rozpoznać aspekt czasownika?

Z podanego przykładu weźmy np. sprzątać.
Da się utworzyć formę czasu teraźniejszego: (ja) sprzątam, (ty) sprzątasz, (on/ona) sprząta itd.

Jest to więc aspekt niedokonany.

Można to też rozumieć intuicyjnie: jeśli coś dzieje się teraz, to znaczy, że czynność trwa i nie jest skończona.

Inny przykład: odrobić.
Odmiana brzmi: odrobię, odrobisz, odrobi... Jest to więc czas przyszły (prosty) – te czynności nie zostaną wykonane teraz, ale w przyszłości.

Czas przyszły prosty zawsze informuje nas o czynności, które się skończą. Będzie to aspekt dokonany.