Absorpcja 0,001 mol/l roztworu K2Cr2O7 w kuwecie o grubości warstwy 1 cm dla światła o długości fali 410 nm wynosiła 1,15, a przy długości 675 nm 0,11. Absorpcje 0,05 mol/l roztworu CuSO4 w tych samych warunkach wynoszą odpowiednio 0,15 i 1,1. Odważkę mieszaniny zawierającej obie te sole rozpuszczono w 500 ml wody i z 10 ml tego roztworu, po rozcieńczeniu do 100 ml otrzymano roztwór, którego wartość absorbancji w podanych warunkach wynoszą 2,4 i 0,65. Obliczyć zawartość soli w mieszaninie.

Odpowiedź :

Zakładamy, że wszystkie te zakresy stężeń pozwalają na użycie prawa Lamberta-Beera, a mówi ono, że wartość absorbancji (A) jest proporcjonalna do stężenia molowego (c [mol * l⁻¹]) i grubości warstwy roztworu (l [cm]).
A = ε * c * l        (1)
Współczynnikiem proporcjonalności jest tutaj współczynnik absorpcji
(ε [l * mol⁻¹ * cm⁻¹]).

Drugie prawo, z którego skorzystamy, to prawo addytywności absorpcji.
Jeżeli roztwór jest wieloskładnikowy, to jego absorbancja jest sumą absorbancji jego składników.
A = A₁ + A₂ + A₃ + .... Aₙ         (2)
A = (ε₁ * c₁ * l₁) + (ε₂ * c₂ * l₂) + .... (εₙ * cₙ * lₙ)      (3)
gdy grubość warstwy jest stała:
A = l * (ε₁ * c₁ + ε₂ * c₂ + .... εₙ * cₙ)       (4)

  • Aby rozwiązać zadanie, w pierwszej kolejności trzeba wyznaczyć współczynniki absorpcji dla każdej z tych soli, korzystamy z prawa Lamberta-Beera - wzór (1).
    przy długości fali 410 nm i 675 nm.

    - dla K₂Cr₂O₇:
    ε₄₁₀ = 1,15 : 0,001 mol * l⁻¹ : 1 cm = 1150 l * mol⁻¹ * cm⁻¹
    ε₆₇₅ = 0,11 : 0,001 mol * l⁻¹ : 1 cm = 110 l * mol⁻¹ * cm⁻¹

    - dla CuSO₄:
    ε'₄₁₀ = 0,15 : 0,05 mol * l⁻¹  : 1 cm = 3 l * mol⁻¹ * cm⁻¹
    ε'₆₇₅ = 1,1 : 0,05 mol * l⁻¹ : 1 cm = 22 l * mol⁻¹ * cm⁻¹

  • Gdy już mamy współczynniki absorpcji, korzystamy z prawa addytywności absorpcji (4) i tworzymy układ równań.
    2,4 = 1 * (1150 * c + 3 * c')
    0,65 = 1 * (110 * c + 22 * c')

    Rozwiązujemy układ równań:
    2,4 = 1150c + 3c'
    c' = (0,65 - 110c) : 22

    2,4 = 1150c + 3/22 * (0,65 - 110c)
    52,8 = 25300c + 1,95 - 330c
    50,85 = 24970c
    c = 0,002 mol * l⁻¹

    c' = (0,65 - 110c) : 22
    c' = (0,65 - 110 * 0,002036) : 22
    c' = 0,02 mol * l⁻¹

  • Nie zapominamy, że otrzymane stężenia to stężenia po rozcieńczeniu, bo w trakcie analizy roztwór rozcieńczono 10-krotnie, dlatego nasze wyliczone stężenia mnożymy przez 10, a następnie liczymy ile moli każdej soli było w odważce.
    n = (0,002 * 10 * 0,5) = 0,01 mol
    n' = (0,02 * 10 * 0,5) = 0,1 mol

  • Znając liczby moli oraz masy molowe związków, możemy obliczyć ich zawartość w próbce.
    m(K₂Cr₂O₇) = 294,185 g * mol⁻¹ * 0,01 mol = 2,94 g
    m(CuSO₄) = 159,609 g * mol⁻¹ * 0,1 mol = 15,96 g
    2,94 + 15,96 = 18,90
    %K₂Cr₂O₇ = 2,94 : 18,9 * 100% = 15,6%
    %CuSO₄ = 15,96 : 18,9 * 100% = 84,4%


(-_-(-_-)-_-)