Wskaż czynniki , które doprowadziły w Rzeczypospolitej do ukształtowanie się systemu demokracji szlacheckiej. Oceń udział szlachty w życiu politycznym w XI-XII wieku.

Odpowiedź :

Czynniki, które przyczyniły się do ukształtowania demokracji szlacheckiej w Polsce:

  • duża zależność króla od szlachty
  • wygaśnięcie dynastii Piastów i przejmowanie władzy przez królów z innych dynastii - chętnie dawali oni rozmaite przywileje, by przekonać do siebie możnych
  • bardzo duża pozycja możnowładztwa małopolskiego w Polsce
  • dobra pozycja ekonomiczna szlachty i rycerstwa
  • brak tradycji silnego monarchy - po rozbiciu dzielnicowym w Polsce było tylko dwóch królów z dynastii Piastów. Nie zdążyła się ukształtować tradycja silnego monarchy z rodzimej dynastii.

Udział szlachty w XI-XII wieku był w Polsce duży. Zamiast pojęcia "szlachta" użył bym raczej pojęcia "możnych" - szlachta w zasadzie pojawiła się dopiero w wieku XV i XVI, kiedy upadała już kultura rycerska. Możni w Polsce mieli bardzo duży wpływ na politykę, nawet władcy musieli się z nimi liczyć. Dobrym przykładem może być państwo Macława - cześnika Mieszka II, który stworzył własne państewko na Mazowszu i rządził nim przez 10 lat. Później, za rządów Władysława Hermana, bardzo silną władzę na dworze zdobędzie palatyn Sieciech. Dojdzie nawet do sytuacji, w której Sieciech sam bił swoją monetę - a było to wyłączne prawo władcy. Sieciech miał olbrzymią władzę podczas rządów Władysława, który był człowiekiem wycofanym i lubił spędzać czas w swoim ukochanym Płocku, a nie koniecznie angażować się w politykę. Także inni możni mieli duży wpływ na politykę, zwłaszcza lokalną. Często sprawowali oni władzę w imieniu króla, a kontrola nad nimi niekiedy była tylko iluzoryczna.