Co skłoniło sędziego do wygłoszenia przemowy? Dlaczego gospodarz ubolewał,
że brakuje szkół uczących żyć z ludźmi i światem? ​.


Odpowiedź :

Przemowa Sędziego o grzeczności

O przemowie
Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą, mówi Sędzia w pierwszej księdze Pana Tadeusza. W swej przemowie wygłoszonej przy stole opowiada o tym, jak ważna jest grzeczność. Wspomina stary zwyczaj wysyłania szlacheckiej młodzieży do dworów na nauki i wymienia jego zalety.

Czemu Sędzia wygłosił przemowę i dlaczego żałował, że nie ma szkół uczących grzeczności?
Sędzia zaczął mówić o grzeczności, gdy spojrzał, że młodzieńcy przy stole usługują pannom dopiero, gdy pierwszy zrobił to Podkomorzy. Tym samym ubolewał nad tym, że młodzież nie zna starych zwyczajów. Ceremoniał i obyczaje były w Soplicowie bardzo ważne, bo wyznaczały rytm życia i wskazywały hierarchię w grupie. Jednocześnie Sędzia martwi się, że nie ma szkół uczących grzeczności, bo zanikł stary zwyczaj posyłania młodych na nauki obyczajów do dworów. Grzeczność jest według niego podstawą życia społecznego.