1. Mama i tata to heterozygoty o ciemnych włosach. Czy istnieje prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z jasnymi włosami?

2. Mama choruje na mukowiscydozę, tata to zdrowy heterozygota. Czy ich dzieci mogą urodzić się chore?

Trzeba krzyzowke oraz procentowe szanse.


Odpowiedź :

Zad. 1

A - allel dominujący, ciemne włosy

a - allel recesywny włosy jasne

Rodzice to heterozygoty o ciemnych włosach. Oboje mają więc ten sam  genotyp: Aa.

Rozrysowujemy krzyżówkę (w załączniku).

Szansa na to, że potomstwo będzie mieć jasne włosy wynosi 25%.

Zad. 2

Mukowiscydoza jest chorobą recesywną niesprzężoną z płcią. Rozważamy jej dziedziczenie więc w oparciu o klasyczny model dziedziczenia Mendla.

X - allel dominujący, prawidłowy

x = allel recesywny, warunkujący mukowiscydozę

Genotyp matki chorej na mukowiscydozę to: xx

Genotyp ojca zdrowego, który jest heterozygotą to: Xx

Rozrysowujemy krzyżówkę (w załączniku).

Szansa, że potomstwo urodzi się chore to 50%. Szansa, że dziecko urodzin się zdrowym nosicielem - heterozygotą wynosi również 50%.

Model dziedziczenia Mendla

Model dziedziczenia Mendla to najprostszy model tłumaczący jak przekazywane są poszczególne cechy kolejnym pokoleniom.  

Model ten zakłada, że każdy gen może występować w 2 różnych wersjach (allelach). Jeden z alleli jest dominujący (oznaczamy go wielką literą alfabetu), a drugi recesywny (oznaczamy go małą literą alfabetu).

Co oznacza sformułowanie "allel dominujący"?

W przypadku omawianego koloru włosów, ciemna barwa przekazywana jest przez allel dominujący (B), a jasna przez recesywny (b).

  • Osoba o genotypie BB będzie mieć ciemne włosy.
  • Osoba o genotypie bb będzie mieć jasne włosy.
  • Osoba o genotypie Bb będzie mieć również ciemne włosy, bo allel B jest dominujący.

Każdy z rodziców przekazuje kolejnemu pokoleniu tylko jedną kopię genu w sposób losowy. Kolejne osobniki mają więc nowy zestaw alleli dla danej cechy: jedna kopia pochodzi od matki, druga kopia pochodzi od ojca.

Zobacz obrazek Elkonek