Hemofilia jest recesywną chorobą sprzężoną z płcią. Mężczyzna jest chory na hemofilię, kobieta jest nosicielką wadliwego genu. Napisz genotypy rodziców. Napisz możliwe genotypy i fenotypy pokolenia F1.

Odpowiedź :

Wprowadźmy oznaczenia:

  • XH - chromosom X, prawidłowa krzepliwość (allel dominujący);
  • Xh - chromosom X z genem recesywnym powodującym występowanie hemofilii (allel recesywny);
  • Y - chromosom Y

Chory mężczyzna będzie miał genotyp: XhY

Kobieta, która jest nosicielką wadliwego genu, ale sama jest zdrowa: XHXh

Krzyżówka w załączniku.

Możliwe genotypy pokolenia F1 to:

  • 25% szans: XHXh - kobieta, która jest nosicielką wadliwego genu, ale sama jesy zdrowa
  • 25% szans: XHY - zdrowy mężczyzna
  • 25% szans : XhXh - chora na hemofilię kobieta;
  • 25% szans: XhY - chory na hemofilię mężczyzna

Ogółem istnieje 50% szansy, że potomstwo będzie chore na hemofilię.

Dziedziczenie chorób sprzężonych z płcią

Hemofilia jest chorobą genetyczną sprzężoną z płcią, która związana jest wrodzonym brakiem lub niedoborem czynników krzepnięcia krwi w organizmie.

Hemofilię powodują mutacje w genach kodujących czynniki krzepnięcia krwi. Geny te związane są z chromosomem X.  

Chromosom X to chromosom na których znajdują się geny determinujące płeć. Żeńskie gamety zawierają wyłącznie chromosomy X, a gamety męskie X i Y.

W przypadku chorób sprzężonych z płcią należy pamiętać, że kobieta ma 2 chromosomy płciowe XX, a mężczyzna jeden chromosom X (dziedziczony od matki) oraz chromosom Y. Chromosom Y zawiera jednak stosunkowo niewielką ilość sekwencji kodującej geny.

Dlatego też, jeśli kobieta ma jeden chromosom X prawidłowy, a drugi z "wadliwym" genem to będzie nosicielką (może go przekazać kolejnym pokoleniom), ale sama będzie zdrowa.

Krzyżówkę testową w takim przypadku rozpisujemy zgodnie z klasycznym modelem Mendla. Pamiętając, że każdy z rodziców przekazuje potomstwu wyłącznie jedną kopię genu.

Innym przykładem choroby genetycznej dziedziczonej w sposób sprzężony z płcią to daltonizm.

#SPJ4

Zobacz obrazek Elkonek