Na podstawie konfiguracji atomów azotu i fosforu wyjaśnij, dlaczego azot tworzy z chlorem tylko cząsteczkę NCl3, a fosfor PCl3 i PCl5.

Odpowiedź :

Dlaczego azot tworzy z chlorem tylko cząsteczkę NCl₃, a fosfor PCl₃ i PCl₅?

Aby odpowiedzieć na to pytanie należy najpierw zapisać konfigurację podpowłokową atomu azotu i atomu fosforu.

Azot

ma 7 elektronów

₇N: 1s² 2s² 2p³

₇N: [He] 2s² 2p³

brak stanu wzbudzonego

Fosfor

ma 15 elektronów

₁₅P: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p³

₁₅P: [Ne] 3s² 3p³

stan wzbudzony: ₁₅P: 1s² 2s² 2p⁶ 3s¹ 3p³ 3d¹

Azot leży w 2 okresie układu okresowego pierwiastków, natomiast fosfor leży w 3 okresie układu okresowego pierwiastków.

W związku z tym położeniem azot może mieć elektrony tylko na podpowłokach s i p. Atom azotu nie ma stanu wzbudzonego, a więc ma maksymalnie 3 elektrony niesparowane. Atom azotu ma maksymalnie 3 elektrony niesparowane, więc może utworzyć maksymalnie 3 wiązania z atomami chloru - czyli utworzy cząsteczkę NCl₃.

Fosfor przez to, że leży w 3 okresie układu okresowego to ma do dyspozycji podpowłokę d. Dzięki temu może ulec wzbudzeniu. Na skutek wzbudzenia następuje przeskok elektronu z podpowłoki 3s na podpowłokę 3d - w skutek tego atom fosforu uzyskuje 5 elektronów niesparowanych. Atom fosforu w stanie wzbudzonym ma 5 elektronów walencyjnych, więc może utworzyć 5 wiązań z atomami chloru - czyli utworzy cząsteczkę PCl₅.

Atom fosforu w stanie podstawowym ma 3 elektrony niesparowane, więc może utworzyć 3 wiązania z atomami chloru - czyli utworzy cząsteczkę PCl₃.

#SPJ1