1. Polska pod rządami królów elekcyjnych -omów na wybranych przykładach 2. Kultura Europy XVII w​

Odpowiedź :

Odpowiedź:

1 Po unii lubelskiej w 1569 roku powstało duże i silne państwo złożone z Polski i Litwy - Rzeczypospolita Obojga Narodów. Władza w niej była podzielona pomiędzy króla i sejm. Zadaniem sejmu było uchwalanie nowego prawa, a król miał władzę wykonawczą, ale stopniowo była ona ograniczana przez szlachtę. Miał on zajmować się polityką zagraniczną i być naczelnym dowódcą armii. Jednak te uprawnienia zostały mu szybko odebrane. Szlachta uważała tylko siebie za naród, a chłopi i mieszczanie byli według niej poddanymi. W efekcie tylko szlachta posiadała monopol na władzę i posiadanie ziemi poza obszarem miast. Miała także wolność osobistą.

Dopóki władzę w Polsce sprawowali przedstawicie dynastii Piastów, nikomu z poddanych nie przychodziło do głowy żeby kwestionować ich władzę i decydować o tym, kto ma zostać kolejnym władcą. Nawet jeśli nie ten zostawał władcą ten, który miał do tego największe prawa, to decydowali o tym piastowscy książęta mający najwięcej sprytu i wojska.

Sytuacja mocno zmieniła się za panowania Władysława Jagiełły. Chociaż założył własną dynastię, która była jedną z najsilniejszych w Europie, to tak naprawdę tron polski był obieralny. Rada Królewska podawała kandydata, a zjazd szlachecki przyjmował go. W praktyce królami zostawali Jagiellonowie, ponieważ na Litwie tron był dziedziczny, a od czasów Władysława Jagiełły istniała unia polsko-litewska.

Zdecydowanie większe zmiany zaszły po śmierci ostatniego króla z rodu Jagiellonów. Zygmunt August nie tylko nie pozostawił po sobie męskiego potomka, ale nie zdecydował, w jaki sposób wybrany zostanie następny władca. Kiedy umarł w 1572 roku szlachta musiała zadbać o porządek w państwie czyli przestrzeganie prawa, musiała zdecydować kto ma rządzić do czasu wybrania następcy Zygmunta Augusta, no i podjąć decyzję w jaki sposób ma on zostać wybrany.

Oczywiście trudno było osiągnąć kompromis, który zadowalałby wszystkich. Inne interesy mieli najbogatsi magnaci a inne średnia szlachta, podobnie jak katolicy i różnowiercy. Każda z tych grup widziała innego kandydata na tronie i każda chciała osiągnąć swój cel poprzez uchwalenie odpowiedniej procedury wyboru.

źródło: bryk

2.Kultura Europy w XVII w. to rozkwit literatury, teatru, muzyki. W filozofii dominowały dwa nurty – empiryzm (wiedzę nabywa się poprzez zmysły) i racjonalizm (tylko rozum umożliwia poznanie rzeczywistości). Za schyłkową fazę baroku uważa się rokoko.