Odpowiedź :
Wprowadzenie ugody perejasławskiej zmieniłoby zupełnie sytuację wewnętrzną i zewnętrzną w Rzeczpospolitej. Przede wszystkim:
- uspokoiło by to ambicje Kozaków i zapewniło ich poparcie dla Rzeczpospolitej
- dopuszczono by hierarchów prawosławnych i urzędników kozackich do sejmu - sejm miałby lepsze informacje o stanie ziem kozackich i tamtejszej sytuacji
- być może nie doszło by do zajęcia Ukrainy przez Cesarstwo Rosyjskie
- Kozacy zaczęliby służyć w wojsku polskim, co znacznie by je wzmocniło - Kozacy byli bardzo waleczni
- z drugiej jednak strony nie do końca wiadomo jak zareagowałby polska szlachta. Polacy nie chcieli dopuszczać przedstawicieli żadnego innego wyznania do Sejmu, a także wielu z nich gardziło Kozakami.
Z pewnością trzeba dostrzegać zarówno dobre, jak i złe skutki ugody perejasławskiej. Na pewno trzeba wspomnieć, że ta ugoda mogłaby spowodować, że ziemie Kozaków, czyli Ukraina Lewobrzeżna i Prawobrzeżna zostałyby przy Polsce. Wieść o tak dużych swobodach dla Kozaków mogłaby sprawić, że wielu z nich straciłoby zainteresowanie współpracą z carem. Istniało jednak zagrożenie, że ugoda mogłaby doprowadzić do jeszcze większego fermentu społecznego. Nie wiadomo jak zareagowałaby Polska szlachta na prawosławnych biskupów. Magnaci kresowi zresztą nie byli zainteresowani nadawaniem tym terenom autonomii - to oni chcieli sprawować urzędy i czerpać zyski z tych żyznych ziem.