JAN TWARDOWSKI Śpieszmy się" karta pracy
Przeczytaj tekst ze str. 323-325 i wykonaj poniższe polecenia.


1. Napisz, kim jest Jan Twardowski (3-5 zdań).
2.
Uzupełnij poniższe zdania:
Wiersz ten mówi o...
Osoba mówiąca przekonuje, że...
Osobą mówiącą w wierszu jest...
Podmiot liryczny podejmuje się refleksji nad...
Wypowiada się w imieniu...
Zwraca się do ...
Skłania do...
3.
Wskaż w pierwszym wersie 2 kluczowe słowa dla tematyki wiersza i uzasadnij swój
wybór.
4. Zapoznaj się z definicją ,,aforyzmu" i zacytuj co najmniej 3 aforyzmy występujące w
tekście.
AFORYZM - zwięzłe potwierdzenie wyrażające jakąś ogólną myśl filozoficzną, mądrość
życiową.
5.
Jakie różne znaczenia można nadać czasownikowi odchodzić"? Wyjaśnij to słowo
/podaj wyrazy bliskoznaczne.
6.
Odnajdź w tekście fragmenty dotyczące śmierci. Jakie obrazy poeta przywołuje (mają
one charakter optymistyczny czy pesymistyczny?)?
7.
Zapoznaj się z definicją słowa ,eufemizm" i wskaż eufemizm w tekście.
EUFEMIZM - słowo lub połączenie wyrazowe, które nie może być lub nie powinno być
używane ze względu na to, że jest nieprzyzwoite /wulgarne (np. eufemizm: mieć
lepkie ręce, zastępuje słowo kraść).
8.
Wymień, jakie ślady, pamiątki pozostają po osobach, które odeszły? Jakie jest ich
symboliczne znaczenie?
9. Jakiego słowa użyto w tekście, aby opisać świat po utracie kogoś bliskiego?
10. Zapoznaj się z definicją słowa ,paradoks" i wyjaśnij, jak rozumiesz paradoks „pewność
niepewna".
PARADOKS-twierdzenie zaskakująco sprzeczne z przyjętym powszechnie
mniemaniem, często ujęte w formę aforyzmu; też: sytuacja pozornie
niemożliwa, w której współistnieją dwa całkowicie różne lub wykluczające się
fakty, np.: pierwsza miłość ostatnią.


Odpowiedź :

1. Napisz, kim jest Jan Twardowski (3-5 zdań).

Jan Twardowski był kapłanem, poetą, rektorem kościoła sióstr Wizytek w Warszawie. W czasie okupacji był żołnierzem Armii Krajowej i uczestnikiem Powstania Warszawskiego. Jako kapłan wiele lat pracował w szkole dla dzieci niepełnosprawnych. Najbardziej znane zbiory jego poezji to: „Znaki ufności“, „Niebieskie okulary“ czy „Niecodziennik", których tematem przewodnim jest miłość do świata i ludzi.

2.

Uzupełnij poniższe zdania:

Wiersz ten mówi o uczuciach i wartościach.

Osoba mówiąca przekonuje, że  miłość jest najważniejszą wartością, którą każdy z nas w swoim życiu powinien się kierować.

Osobą mówiącą w wierszu jest osoba doświadczona, przyjmująca role nauczyciela

Podmiot liryczny podejmuje się refleksji nad ulotnością, kruchością życia i miłością

Wypowiada się w imieniu  wszystkich ludzi („śpiesz­my się”).

Zwraca się do każdego z nas - czytelnika

Skłania do  pielęgnowania i okazywania uczuć.

3.

Wskaż w pierwszym wersie 2 kluczowe słowa dla tematyki wiersza i uzasadnij swój

wybór.

- kochać - wiersz mówi o miłości do ludzi

- odchodzą - czyli umierają, przemijają,  nie można zwlekać z okazywaniem uczuć, bo można nie zdążyć

4. Zapoznaj się z definicją ,,aforyzmu" i zacytuj co najmniej 3 aforyzmy występujące w

tekście.

AFORYZM - zwięzłe potwierdzenie wyrażające jakąś ogólną myśl filozoficzną, mądrość

życiową.

-  „śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą”.

- „nigdy nie wiadomo mówiąc o miłości czy pierwsza jest ostatnia czy ostatnia pierwsza."

- „kochamy wciąż za mało i stale za późno“

5.

Jakie różne znaczenia można nadać czasownikowi odchodzić"? Wyjaśnij to słowo

/podaj wyrazy bliskoznaczne.

- odchodzić: umierać, opuszczać dane miejsce, opuszczać kogoś, ustępować ze stanowiska

6.

Odnajdź w tekście fragmenty dotyczące śmierci. Jakie obrazy poeta przywołuje, (mają

one charakter optymistyczny czy pesymistyczny?

-  „kiedy myślimy o kimś zostając bez niego”,  „tak szybko stąd odchodzą jak drozd milkną w lipcu“ - obrazy mają charakter raczej pesymistyczny

7.

Zapoznaj się z definicją słowa ,eufemizm" i wskaż eufemizm w tekście.

- odchodzą  czyli umierają

8.

Wymień, jakie ślady, pamiątki pozostają po osobach, które odeszły? Jakie jest ich

symboliczne znaczenie?

- buty, telefon głuchy - symbol przemijania

9. Jakiego słowa użyto w tekście, aby opisać świat po utracie kogoś bliskiego?

-  cisza  nieznośna

10. Zapoznaj się z definicją słowa ,paradoks" i wyjaśnij, jak rozumiesz paradoks „pewność

niepewna".

w wierszu  pewność odnosi się do śmierci, która na pewno każdego spotka, a niepewność oznacza to, że  nie mamy pewności o momencie śmierci.