Zapoznaj się z artykułem 178. Konstytucji RP i wykonaj polecenia.
Konstytucja RP
a) Ustępy 2. i 3. wspomnianego artykułu zawierają przepisy dotyczące tzw. gwarancji
niezawisłości sędziowskiej, czyli rozwiązań umożliwiających realizację tej zasady
w praktyce. Wyjaśnij, na czym one polegają.
b) Podaj przykład aktywności, która mogłaby być – Twoim zdaniem - przykładem „działalno-
ści publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości
sędziów", wspomnianej w ustępie 3. Uzasadnij swoją odpowiedź.


Odpowiedź :

Artykuł 178. Konstytucji RP brzmi:

  1. "Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.
  2. Sędziom zapewnia się warunki pracy i wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu oraz zakresowi ich obowiązków.
  3. Sędzia nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów."

Na czym polegają ustępy 2. i 3. artykułu 178 Konstytucji RP?

Ustępy 2. i 3. zawierają przepisy dotyczące tzw. gwarancji niezawisłości sędziowskiej, czyli rozwiązań umożliwiających realizację tej zasady w praktyce.

Ustęp 2. mówi o tym, że aby sędzia był niezawisły, musi mieć zapewnione godne warunki pracy i odpowiednie wynagrodzenie. Praca sędziego wiąże się z olbrzymią odpowiedzialnością. Zapewnienie jej odpowiedniego wykonywania jest niezwykle ważne dla właściwego działania społeczeństwa demokratycznego. Wysokie zarobki sędziów są konieczne, aby zapobiec korupcji oraz zagwarantować rzetelność wydawanych wyroków.

Ustęp 3. zakazuje sędziom przynależności do partii politycznych i związków zawodowych. Zabrania im również prowadzenia działalności publicznej, która narusza niezależność sądów oraz niezawisłość sędziów.

Przykład działalności publicznej niedającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów

Gdyby sędzia został wybrany jako członek parlamentu, naruszyłoby to zasadę niezawisłości. Różne grupy polityczne miałyby wtedy większą możliwość nacisku na sędziego i wydawanych przez niego decyzji. Taki sędzia mógłby być postrzegany przez społeczeństwo jako niesprawiedliwy.