Zależność położenia od czasu ciała o masie 15 g poruszającego się ruchem harmonicznym
jest opisana równaniem
x(t) = 0, 8 · sin(4πt).
Ile wynoszą:
(a) amplituda drgań,
(b) częstość drgań,
(c) okres drgań,
(d) największa wartość przyspieszenia ciała,
(e) największa wartość siły działającej na ciało,
(f) największa wartość energii kinetycznej ciała,
(g) największa wartość energii potencjalnej sprężystości,
(h) całkowita energia mechaniczna układu?


Odpowiedź :

Ogólny wzór na położenie ciała w funkcji czasu w prostym ruchu harmonicznym wyraża się jako:

[tex]x(t) = Asin(\omega t + \phi)[/tex]

gdzie A to amplituda, [tex]\omega[/tex] to prędkośc kątowa, t czas, a [tex]\phi[/tex] to kąt fazowy. Porównując ten wzór ze wzorem danym w zadaniu, widzimy, że:

[tex]A = 0,8 (m?)\\\omega = 4\pi\\\phi = 0[/tex]

Zatem:

(a) amplituda wynosi 0,8 (zakładam, że jednostka to metry)

(b) częstość drgań to po prostu prędkość kątowa, czyli [tex]4\pi[/tex]. Chyba że użyto tutaj synonimu częstotliwości, wówczas możemy obliczyć ją bezpośrednio z prędkości kątowej, jako że [tex]\omega = 2\pi f\rightarrow f=\frac{\omega}{2\pi}=\frac{4\pi}{2\pi} = 2 Hz[/tex]

(c) okres drgań to po prostu odwrotność częstotliwości [tex]T=\frac{1}{f}=\frac{1}{2} s[/tex]

(d) największa wartość przyśpieszenia ciała jest dla tych chwil, gdy prędkość wynosi zero, a jest ona równa zero przy maksymalnym wychyleniu (równym amplitudzie). Interesują nas zatem takie wartości t, gdy [tex]sin(4\pi t) =1[/tex]. A wiemy, że sinus jest równy 1 dla [tex]\frac{\pi}{2}[/tex], [tex]\frac{5\pi}{2}[/tex]..., stąd [tex]t=\frac{1}{8}(4n+1), n \in \mathbb{Z}[/tex], czyli dla n=0 mamy [tex]t=\frac{1}{8}s[/tex]. Stąd możemy podstawić to do wyrażenia na wartość przyśpieszenia:

[tex]a(t)=-16\pi^2\cdot0,8\sin(4\pi t)[/tex]

[tex]a(\frac{1}{8})=-12,8\pi^2=-126,3 \frac{m}{s^2}[/tex]

(e) największa siła działa wtedy, gdy mamy największe przyśpieszenie. Z drugiej zasady dynamiki:

[tex]F(t)=a(t)m=-A\omega^2sin(\omega t)m=-126,3 \frac{m}{s^2}\cdot 0,015 kg =1,9N[/tex]

Minusy oczywiście oznaczają wektory o zwrotach przeciwnych niż wektor prędkości.

(f) energia kinetyczna przybiera największą wartość wtedy, gdy prędkość jest maksymalna. Dzieje się to w momencie przechodzenia przez punkt równowagowy, czyli gdy x = 0. Musimy zatem ustalić, dla jakich wartości t [tex]sin(4\pi t)=0[/tex]. Stosują rozumowanie podobne do rozumowania z punktu (d), dochodzimy do wniosku, że [tex]t=\frac{n}{4}, n \in \mathbb{Z}[/tex]. Stąd dla n = 0 mamy:

[tex]x(0)=0\\v(t)=4\pi \cdot 0,8cos(4\pi t)\\E_k(t)= \frac{mv(t)}{2}=\frac{16\pi^2 \cdot 0,8^2cos(4\pi t)m}{2}\\E_k(0) = 8\pi^2\cdot0,8^2\cdot0,015 kg} = 0,75 J[/tex]

(g) energia potencjalna przybiera największą wartość w punktach maksymalnego wychylenia. Wartości t dla nich liczyliśmy już w (d). Stąd:

[tex]E_p(t)=\frac{kx^2}{2}=\frac{1}{2}\omega^2mA^2sin^2(\omega t)\\E_p(\frac{1}{8})=\frac{1}{2}\cdot16\pi^2\cdot0,015\cdot0,8^2=0,75J[/tex]

(h) całkowita energia układu, z zasady zachowania energii, to maksymalna wartość albo energii potencjalnej, albo kinetycznej:

[tex]E_{tot}=max(E_k)=max(E_p)=0,75 J[/tex]