Kompleksem boleborzańskim (schematem) nazywamy zespół utartych schematów postępowania, które człowiek wbrew sobie przejmuje, powielając schematy swych rodziców. Czyni to, choć wcześniej je krytykował.
Zenon Ziembiewicz krytykował ojca, kpił z niego, za zdradzanie matki, co ta akceptowała. Z czasem jednak sam powielił model niewiernego męża, wiążąc się z Justyną Bohuyówną, co wybacza mu Elzbieta. Gdy Justyna zachodzi w ciążę Zenon daje jej pieniądze, a Elżbieta wspiera go, gdy Justyna go szantażuje.
Myslę, że schemat boleborzański można odcnaleźć w „Moralności pani Dulskiej“ G. Zapolskiej, a dokładniej w postawie syna tytułoej bohaterki - Zbyszka.
Młodzieniec nie znosi rodzinnego domu, sprzeciwia się matce, nie cierpiąc jej "zasad moralnych". Widzi obłudę, zakłamanie w domu i próbuje się buntować, ale robi to bardzo nieudolnie. Gdy matka zatrudna jako służącą młodą prostą dziewczynę - Hankę, uwodzi ją. Dziewczyna zachodzi z nim w ciążę i choć przez chwilę Zbyszko chce się z Hanką ożenić, to jednak wygrywa jego kołtuństwo. Cofa swoje słowo, zgadzając się, by matka zapłaciła tysiąc koron jako zadośćuczynienie za krzywdy i odprawiła z domu dziewczynę.
Zbyszko nie cierpiał fałszu i obłudy matki, jej pozornej moralności, ale ostatecznie wybrał dotychczasowe życie pod jej kuratelą, odrzucając odpowiedzialność i wspólną drogę przez życie z Hanką.
