Aby zamienić liczby w systemie rzymskim na system dziesiątkowy należy skorzystać ze skrótów:
X=10
L=50
C=100
D=500
M=1000
Dla ułatwienia możemy rozdzielić jedności, dziesiątki, setki itd.
11) XLIX= XL IX=49
12) CDLXXIV= CD LXX IV=474
13) CMXXXV= CM XXX V=935
14) CXCIX= C XC IX= 199
15) XLVI= XL VI=46
16) CCCXXXIII= CCC XXX III=333
17) LXIX= LX IX=69
18) DCLXXVI= DC LXX VI=676
19) CI=C I=101
20) MCXCVI= M C XC VI=1196
Aby zaokrąglić liczbę do dziesiątek sprawdzamy cyfrę jedności:
- jeżeli jest ze zbioru {0,1,2,3,4} to cyfra dziesiątek pozostaje bez zmian
- jeżeli jest ze zbioru {5,6,7,8,9} to cyfra dziesiątek zwiększa się o 1
Cyfra jedności zmienia się na 0:
21) [tex]474\approx470[/tex]
22) [tex]937\approx940[/tex]
23) [tex]1196\approx1200[/tex] dla cyfry 9 zwiększy się też cyfra setek!
Aby zaokrąglić liczbę do części dziesiątych (inaczej do jednego miejsca po przecinku), powtarzamy poprzedni krok, ale sprawdzamy części setne:
24) [tex]1,234\approx1,2[/tex]
25) [tex]1,891\approx1,9[/tex]
26) [tex]6,991\approx7,0[/tex] dla cyfry 9 zwiększy się też cyfra jedności!
Aby uzyskać liczby przeciwne, mnożymy daną liczbę przez -1:
27) [tex]1,2\Rightarrow-1,2[/tex]
28) [tex]3\Rightarrow-3[/tex]
29) [tex]-12,1\Rightarrow12,1[/tex]
Aby uzyskać liczby odwrotne, podnosimy daną liczbę do potęgi -1:
30) [tex]1,2\Rightarrow(\frac{12}{10})^{-1}=\frac{10}{12}=\frac{5}{6}[/tex]
31) [tex]1\Rightarrow1[/tex]
32) [tex]-2\Rightarrow(-\frac{2}{1})^{-1}=-\frac{1}{2}[/tex]
33) [tex]-6,3\Rightarrow(-\frac{63}{10})^{-1}=-\frac{10}{63}[/tex]
