Wypowiedzenie wojny Serbii przez Austro-Węgry było rezultatem zabójstwa austriackiego następcę tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie przez serbskiego nacjonalistę Gawriło Principa. Bezpośrednią i oficjalną przyczyną było odrzucenie ultimatum, jakie po tym zdarzeniu Austro-Węgry przedstawiły serbskiemu rządowi. Powodem odrzucenia ultimatum był brak zgody na przeprowadzenie austriackiego śledztwa na terenie Serbii nad okolicznościami zabójstwa arcyksięcia.
Oba państwa zerwały stosunki dyplomatyczne i pierwsze bomby spadły na Belgrad 28 lipca 1914 r. Franciszek Józef, monarcha Austro-Węgier, spodziewał się pomocy cesarza Niemiec Wilhelma II, z uwagi na porozumienie podpisane między oboma krajami jeszcze w 1879 r. Z resztą plan ataku na Serbię opracowały one już na sześć lat przed wypowiedzeniem jej wojny. Poza Niemcami po stronie Austro-Węgier stanęła Turcja i Bułgaria (od 1915 r.), tworząc blok tzw. państw centralnych. Przeciwko nim w kolejnych tygodniach wojny stanęły, poza Serbią: Rosja, Francja, Wielka Brytania, Japonia, Włochy (od 1915 r.) i Stany Zjednoczone (włączyły się w konflikt zbrojny w 1917 r.). Koalicja ta przeszła do historii pod nazwą ententa.
Wojna trwała cztery lata, do 11 listopada 1918 r. i swoim obszarem objęła Europę, Azję i Afrykę. „Wojna przyniosła kres epoki królów. Skończyło się wielowiekowe panowanie Hohenzollernów, Habsburgów, Romanowów, dynastii osmańskiej. Niemcy, Turcja, Austria i Rosji stały się republikami, podobnie jak większość krajów Nowej Europy" – pisze prof. Andrzej Chwalba w książce Samobójstwo Europy. Wielka Wojna 1914-1918. Był to największy konflikt zbrojny od czasów wojen napoleońskich, który przyniósł kres większości monarchii europejskich oraz symbolicznie wyznaczał koniec XIX-wiecznego porządku.
