Odpowiedź:
Wraz z abdykacją cesarza Karola V w 1556 dynastia podzieliła się na dwie główne linie. Hiszpańską (zob. Hiszpania Habsburgów) zapoczątkował Filip II, syn cesarza, który w 1580 objął także tron portugalski i linię austriacką zapoczątkowaną przez Ferdynanda I (1503–1564). To właśnie objęcie przez niego tronu uznaje się za początek monarchii Habsburgów. Związany jest z przejęciem władzy w Czechach i na Węgrzech przez Ferdynanda I Habsburga, po śmierci Ludwika II Jagiellończyka i utworzeniem tym samym zwartego terytorium połączonego jedynie osobą władcy.
W czasie panowania Ferdynanda II podczas wojny trzydziestoletniej Habsburgowie przejściowo utracili tron czeski (wybrano tam na króla Fryderyka V, elektora Palatynatu – tzw. „król zimowy” 1619/1620) i węgierski (1619–1621 wybrano królem księcia Siedmiogrodu Gabora Bethlena). Pacyfikacja Czech w 1621. (Bitwa na Białej Górze) pozwoliła cesarzowi Ferdynandowi na wprowadzenie tam monarchii dziedzicznej w 1627: odtąd Habsburgowie nie musieli już ubiegać się o zgodę sejmu szlacheckiego na dziedziczenie korony. W 1687, podczas wielkiej wojny z Turkami, Habsburgowie uzyskali także od sejmu węgierskiego gwarancję dziedziczenia. W toku tego samego konfliktu, w 1690 wojska austriackie opanowały Siedmiogród, a syn cesarza Leopolda I, Józef I, został tamtejszym wielkim księciem. W 1697 zwycięstwo nad Turkami pod Zentą pozwoliło Habsburgom opanować całe Węgry.
Maria Teresa i Franciszek I z dziećmi
Jednocześnie Habsburgowie austriaccy ponieśli klęskę w próbach unifikacji Rzeszy Niemieckiej i zacieśnienia kontroli cesarskiej nad książętami niemieckimi. Wprawdzie przewaga katolików w kolegium elektorskim zapewniała władcom Austrii każdorazowo wybór na cesarski tron, ale po przegranej wojnie trzydziestoletniej cesarz Ferdynand III w traktacie westfalskim (1648) musiał uznać nawet prawo książąt do prowadzenia własnej polityki zagranicznej i pogodzić się z ingerencją obcych mocarstw w wewnętrzne sprawy Rzeszy (Francja, Szwecja). Od tej pory tytuł cesarski dawał Habsburgom głównie prestiż: byli, honorowo, pierwszymi spośród chrześcijańskich władców.
Wobec kryzysu dynastii (brak męskich potomków) cesarz Karol VI ogłosił w 1713 tzw. sankcję pragmatyczną. Według jej postanowień w przypadku wygaśnięcia linii męskiej rodu, wszystkie kraje dziedziczy linia żeńska, tj. najbliższa krewna ostatniego z rodu. Postanowienia te weszły w życie w 1740, gdy zmarł Karol VI. Ostatnią przedstawicielką tej linii, jak i całego rodu, była córka cesarza i księżniczki Elżbiety von Braunschweig-Wolfenbeutel, późniejsza władczyni Austrii, Czech i Węgier Maria Teresa (1717–1780). Razem z mężem Franciszkiem I Lotaryńskim, którego w Niemczech wybrano na cesarza rzymskiego, stali się założycielami nowej Dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej. Panowała ona w Austrii, Czechach i na Węgrzech aż do 1918.
Wyjaśnienie:Skopiuj do notatnika i wydrukuj