55. Przeczytaj poniższe stwierdzenia odnoszące się do treści ballady i określ, czy są prawdziwe, czy fałszywe. Obok prawdziwych
zapisz P, obok fałszywych – F.
a) Wszyscy zgromadzeni wierzą, że Karusia zobaczyła zmarłego Jasia. P/F
b) Narrator identyfikuje się z ludem. P/F
c) Narrator podejmuje polemikę ze starcem. P/F
d) Starzec staje po stronie romantycznego sposobu postrzegania świata. P/F
e) „Szkiełko i oko” to symbole rozumowego poznawania świata. P/F
f) Narrator zarzuca starcowi, że nie ma serca. P/F6.
99
test sprawdzający
26. Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi.
Romantyczność jest balladą, ponieważ
a) odzwierciedla ludowe przekonanie o możliwości kontaktowania się z duszami zmarłych;
b) narracja prowadzona jest w pierwszej osobie;
c) jest utworem przeznaczonym do śpiewania;
d) dominuje w niej nastrój grozy i tajemniczości;
e) jest utworem synkretycznym;
f) przedstawia różne sposoby postrzegania świata.
Adam Mickiewicz, Romantyczność
„Mówcie pacierze! – krzyczy prostota –
Tu jego dusza być musi.
Jasio być musi przy swej Karusi,
On ją kochał za żywota!”
I ja to słyszę, i ja tak wierzę,
Płaczę i mówię pacierze.
„Słuchaj, dzieweczko!” – krzyknie śród zgiełku
Starzec, i na lud zawoła:
„Ufajcie memu oku i szkiełku,
Nic tu nie widzę dokoła.
Duchy karczemnej tworem gawiedzi,
W głupstwa wywarzone kuźni.
Dziewczyna duby smalone bredzi,
A gmin rozumowi bluźni”.
„Dziewczyna czuje, – odpowiadam skromnie –
A gawiedź wierzy głęboko;
Czucie i wiara silniej mówi do mnie
Niż mędrca szkiełko i oko.
Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce;
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Miej serce i patrzaj w serce!”5.