Z własnej woli wkroczyła na drogę zła Balladyna, tytułowa bohaterka dramatu Juliusza Słowackiego.
Balladyna zamordowała siostrę Alinę świadomie, z wyboru, dla osiągnięcia konkretnego celu, a mianowicie władzy. Skorzystała z nadarzającej się okazji opuszczenia wiejskiej chaty, zabiła gdyż bała się, że przegra w zawodach zbierania malin, których wynik torował drogę do ślubu z księciem. Zazdrosna o siostrę, nie mogąc znieść myśli, że to Alina mogłaby zawładnąć jego sercem, traktując ją jak rywalkę, zdecydowała, że musi ją wyeliminować. Dokonała więc wyboru i zdecydowała o losie siostry. Własne wybory Balladyny, doprowadziły do śmierci wielu osób i ostatecznie jej samej.
Własna decyzja, rozczarowanie rzeczywistością wpłynęły na los Gustawa, bohatera „Dziadów cz. IV" Adama Mickiewicza.
Bohater idealizował świat i miłość, wierząc w jej boskie pochodzenie. Wyznawał teorię dusz bliźniaczych, ludzi sobie przeznaczonych, będącymi dwiema cząstkami jednej duszy. Żył w przeświadczeniu, że jego wybranka serca jest mu przeznaczona, a miłość stała się sensem jego życia, co miało wpływ na podejmowane przez niego decyzje. Gdy wyobrażenie o ukochanej okazało się ułudą, nie mogąc ścierpieć jej zdrady, gdyż wybrała innego, bogatego, Gustaw podjął decyzję o samobójstwie.
