Dziura ozonowa to zjawisko, które polega na redukcji ilości ozonu w stratosferze (a dokładniej w ozonosferze). Jest to bardzo niebezpieczny proces, ponieważ warstwa ozonu chroni nas przed promieniowaniem ultrafioletowym, pochłaniając znaczną część promieni, które docierają do Ziemi ze Słońca.Przyczyny powstawania dziury ozonowej
Ozon stratosferyczny powstaje na skutek działania promieni UV na cząsteczki tlenu. Jednocześnie promienie słoneczne oddziałują na przedostające się do atmosfery freony i rozkładają je na chlor, węgiel i fluor. Ozon reaguje z atomami chloru i rozpada się na zwykły tlen dwuatomowy. Te reakcje zachodzą aż do momentu całkowitego usunięcia chloru albo… wyczerpania się cząstek ozonu.Niestety cząsteczki freonów nie rozpadają się w troposferze i nie reagują z innymi substancjami; mogą krążyć w atmosferze bez żadnego uszczerbku nawet przez 100 lat. Rozkładają się dopiero wtedy, gdy przedostają się do ozonosfery. Obliczono, że zawartość ozonu malała w niepokojącym tempie – na równiku ok. 0,2% rocznie, a w szerokościach umiarkowanych do 0,8% w ciągu roku. Najgorzej było jednak tuż nad Antarktydą, gdzie ubytek powiększył się w krytycznym momencie aż o 15%.Dlaczego właśnie obszary podbiegunowe są szczególnie narażone? Niestety gazy, w tym freony, wędrują po całej atmosferze i przedostają się także nad bieguny. Choć Antarktyda znajduje się bardzo daleko od największych źródeł emisji, Europy i Stanów Zjednoczonych, wciąż zbiera więc żniwo błędów popełnianych w wysoko rozwiniętych krajach. Sprawę dodatkowo utrudnia noc polarna – w związku z długim okresem niedoświetlenia ozon wytwarza się o wiele wolniej, podczas gdy jego rozpad spowodowany przez zanieczyszczenia wcale nie ustaje. Ozon jest więc niszczony szybciej niż wytwarzany, a to zwiastuje systematyczną redukcję warstwy ozonowej i… ekologiczną katastrofę.
Problem dziury ozonowej jest na tyle głośny, że z pewnością nie raz, nie dwa obił Ci się o uszy. Być może słyszałeś o nim w mediach, a nawet jeszcze w szkolnej ławce. Od lat 80. naukowcy rozpoczęli masową krucjatę przeciwko freonom, które mogły zupełnie zrujnować nasz ekosystem.
Przyczyny powstawania dziury ozonowej
Ozon stratosferyczny powstaje na skutek działania promieni UV na cząsteczki tlenu. Jednocześnie promienie słoneczne oddziałują na przedostające się do atmosfery freony i rozkładają je na chlor, węgiel i fluor. Ozon reaguje z atomami chloru i rozpada się na zwykły tlen dwuatomowy. Te reakcje zachodzą aż do momentu całkowitego usunięcia chloru albo… wyczerpania się cząstek ozonu.
Jak zapobiegać rozszerzaniu dziury ozonowej?
Nie wyrzucaj urządzeń takich jak lodówki na zwykłe śmietniki. Oddaj je do specjalnych punktów zbiorczych.
Kupuj dezodoranty i inne kosmetyki bez freonów.
W rolnictwie używaj naturalnych nawozów.
Poszerzaj wiedzę na temat ekologii.
Działania, jakie możemy podjąć by zmniejszyć emisję CFC to m.in:
jeśli masz lodówkę wyprodukowaną przed 1995 r. pozbądź się jej i zamień ma nowszy model. Prawdopodobnie używa ona czynnika chłodniczego wykonanego z CFC
ogranicz używanie odświeżaczy powietrza i dezodorantów w sprayu
stare klimatyzatory, wyprodukowane przed 1994 r., zwykle używały CFC o nazwie freon. Jeśli nadal masz jeden z nich, czas się go pozbyć i kupić nowy
wiele produktów piankowych zawiera CFC. Spróbuj użyć różnych materiałów do pakowania, takich jak zmięte stare gazety.
