Oddychanie tlenowe polega na utlenianiu biologicznym, czyli na odłączeniu atomów wodoru bądź tylko elektronów od substratu organicznego.
Towarzyszy mu uwalnianie energii, wychwycenie jej części i magazynowanie jej w formie energii chemicznej w wiązaniach wysokoenergetycznych w ATP.
Energia ta zostaje następnie wykorzystana przez organizm w różnych procesach fizjologicznych, pokrywa całe zapotrzebowanie energetyczne organizmu.
Proces oddychania przebiega w wielu etapach, w skutek czego energia jest uwalniana stopniowo.
Część uwolnionej energii rozprasza się w postaci energii cieplnej.
Złożone substancje organiczne, których rozkład dostarcza energii, nazywamy substratami oddechowymi.
Mogą nimi być węglowodany, tłuszcze lub cukry.
Oddychanie tlenowe to całkowite utlenienie substratu kosztem tlenu atmosferycznego na tlenek węgla (IV) i wodę.
Zachodzi we wszystkich komórkach roślin wyższych, w komórkach zwierzęcych i niektórych komórkach bakteryjnych.
[tex]C_6H_1_2O_6+6O_2= > 6CO_2+6H_2O+energia[/tex]
- podstawowy substrat: glukoza
- zysk energetyczny: 30-32 ATP
- lokalizacja: cytozol i mitochondrium
Oddychanie beztlenowe, czyli fermentacja
Substratem oddechowym jest glukoza, zachodzi przy niedoborze lub braku tlenu uniemożliwiającego utlenienie przenośników wodoru w łańcuchu oddechowym.
Akceptorem dla jonów wodorowych [tex]H^+[/tex] staje się pirogronian wytworzony w glikolizie.
Jednym z rodzajów fermentacji jest fermentacja mlekowa.
Zachodzi w mięśniach szkieletowych podczas znacznego wysiłku fizycznego (patrz załącznik)
Gdy powstaje deficyt tlenu w mięśniach - powstający tam mleczan podlega transportowaniu z krwią do wątroby, gdzie w procesie glukoneogenezy przekształcany jest do glukozy, która wraca wraz z krwią do mięśni, gdzie służy jako substrat do odbudowy glikogenu.
Zachodzi również w komórkach bakterii mlekowych, wewnątrz ciała pasożytów wewnętrznych oraz w erytrocytach.
- podstawowy substrat: glukoza
- zysk energetyczny: 2 ATP
- lokalizacja: cytoplazma komórki
#SPJ2
