Udar mózgu to zagrażający życiu stan, w którym dochodzi do obumarcia części mózgu w wyniku zatrzymania dopływu krwi do jego tkanek. Specyficzne symptomy udaru mózgu występują nagle i nie dają zbyt wiele czasu na podjęcie akcji ratunkowej.
Udar mózgu określany bywa też czasami jako zdarzenie mózgowo-naczyniowe, a w starszej literaturze jako apopleksja. To zespół objawów klinicznych, które są powiązane z nagłym pojawieniem się uszkodzenia fragmentów mózgu, spowodowanego przez zatrzymanie dopływu krwi do tkanki mózgowej.
Wyróżniamy dwa rodzaje udaru mózgu - udar niedokrwienny mózgu i udar krwotoczny mózgu.
Udar niedokrwienny mózgu
Udar mózgu o charakterze niedokrwiennym stanowi 4/5 wszystkich przypadków. Mamy z nim do czynienia, gdy dochodzi do niedrożności tętnicy zaopatrującej mózg w krew. W konsekwencji krew nie może przez nią przepływać lub przepływa w ilości niewystarczającej, by komórki w obrębie mózgu mogły otrzymać odpowiednią jej ilość.
Za najczęstszą przyczynę udaru niedokrwiennego uważa się miażdżycę. Mechanizm tej choroby powoduje, że w tętnicach tworzą się tzw. blaszki miażdżycowe - to składające się głównie z cholesterolu przeszkody blokujące przepływ krwi, które odkładają się w ścianach naczyń krwionośnych. Wraz z postępowaniem choroby blaszki miażdżycowe stopniowo narastają, przez co światło tętnicy coraz bardziej się zwęża. Ostatecznie dochodzi do ich całkowitego zablokowania – zazwyczaj przez tworzący się w takim przewężeniu zakrzep krwi – do ustania przepływu krwi. Innym czynnikiem, który może spowodować zablokowanie tętnicy i doprowadzić do niedokrwiennego udaru mózgu, jest zator. To zablokowanie tętnicy przez skrzeplinę.
