Na ławce położono łańcuszek. Łańcuszek przesuwamy do brzegu ławki i opuszczamy taką
jego część, że łańcuszek samodzielnie zaczyna się zsuwać. Czy łańcuszek przyspiesza ze stałym, czy
zmiennym przyspieszeniem. Odpowiedź uzasadnij.


Odpowiedź :

Łańcuszek zsuwa się ponieważ działa na niego siła ciężkości zwisającej części.

Załóżmy, że w chwili początkowej zwisa masa m zaś całkowita masa to M.

Możemy napisać dynamiczne równanie ruchu:

[tex]Ma(t=0)=mg\\a(t=0)=\frac{m}{M}g[/tex]

w miarę zsuwania masa m staje się większa o δm, zatem po czasie δt mamy

[tex]Ma(t=\delta t)=(m+\delta m)g\\a(t=\delta t)=\frac{m+\delta m}{M}g\\a(t=0)<a(t=\delta t)[/tex]

nie mamy tu zatem do czynienia z ruchem jednostajnie zmiennym, gdyż przyspieszenie rośnie (ponieważ rośnie wartości siły powodującej zsuwanie).

Można pokazać, że ruch ten dobrze opisuje się za pomocą długości l, która zwisa ze stołu, a ta z kolei jest ściśle związana z masą zwisającej części

[tex]M\ddot{l}=mg\\m=\rho S l\\\ddot{l}=\frac{1}{\rho S}\ddot{m}[/tex]

[tex]\rho=\frac{M}{SL}[/tex]

[tex]\frac{M}{\rho S}\ddot{m}=mg\\\ddot{m}=\frac{m}{L}g[/tex]

niech

[tex]\tau=\sqrt{\frac{L}{g}}\\m(t)=C_1e^{t/\tau}+C_2e^{-t\tau}[/tex]

z warunków początkowych

[tex]m(0)=m_0\\\dot{m}(0)=0\\C_1+C_2=m_0\\C_1-C_2=0\\C_1=m_0/2\\C_2=m_0/2\\m(t)=m_0\cosh{\left(t/\tau\right)}[/tex]

Widać stąd jasno, że masy rośnie jak cosinus hiperboliczny, zatem i przyspieszenie będzie proporcjonalne do cosh (oczywiście jest to limitowane długością łańcuszka)

pozdrawiam