1. Przy porównaniu napisz P, przy epitecie E (3p.)
a) ciemnozielonym, świeżym sianie ………
b) Z otworu czarnej strzechy ………
c) złote, migocące pręgi ………
d) Tyś jak lód ………
e) Wieją, wieją proporce (…) jak namioty ruchome wojsk ………
f) srebrnotęczowy sznur ………
2. Znajdź porównania. Wskaż 2 przedmioty, do których poeta porównuje chmury: (2p.)
(…)
każda chmura inna: na przykład jesienna
Pełźnie jak żółw leniwa, ulewą brzemienna,
I z nieba aż do ziemi spuszcza żółte smugi
Jak rozwite warkocze, to są deszczu strugi;
Chmura z gradem, jak balon szybko z wiatrem leci,
Krągła, ciemnobłękitna, w środku żółto świeci.
(Adam Mickiewicz)
Odp. ……………………………………………………………………………………………
3. Wskaż w powyższym fragmencie epitety określające kształt lub barwę. ( 2p.)
Odp. ……………………………………………………………………………………………
4. Podmiot liryczny wypowiada się w 3 osobie. Jak określisz tę sytuację – na przykładzie utworu M. Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej „ Malowane Jabłka” ( opis obrazu)? ( 1p)
a) liryka pośrednia – opis
b) liryka pośrednia – wyraz uczuć
c) liryka bezpośrednia – inwokacja
Odp. …………
4 a. W wersie utworu Herberta:
Nigdy nie mogłem myśleć o twoich dłoniach bez uśmiechu i teraz kiedy leżą na kamieniu
jak strącone gniazda.
Podkreślony fragment jest: (1p.)
a) porównaniem
b) epitetem
c) metaforą
d) uosobieniem Odp. …………………………………………………………………………………………
5. „Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie” – tak zaczyna się fraszka Jana Kochanowskiego Na lipę. Słowa lipy nazwiesz: (1p.)
a) personifikacją
b) epitetem
c) alegorią
d) porównaniem Odp. ……………………………………………………………………………………………
6. Na czym polega metafora w tym fragmencie Pana Tadeusza?(1p.)
Nad Soplicowem słońce wzeszło, i już padło
Na strzechy, i przez szpary w stodołę się wkradło.
a) Mamy do czynienia z nagromadzeniem epitetów, nie metaforą.
b) Poeta dokonał tu personifikacji słońca: „wkradło się”.
c) Nie ma tu metafory – wszystko ma znaczenie własne.
d) Mamy do czynienia z alegorią słońca.
7. Określenie „najwierniejsza żona literatury”, traktujące o Penelopie, żonie Odyseusza, jest: (1p.)
a) peryfrazą( omówienie)
b) alegorią
c) symbolem
d) niczym z powyższych sformułowań
Odp. ……………………………………………………………………………………………
8. Wskaż i wyjaśnij metaforę: (2p.)
Aha, więc to są Himalaje
Góry w biegu na Księżyc
Wisława Szymborska Z nieodbytej wyprawy
a) Himalaje ……………………………………………………………………………………………
b) Himalaje …………………………………………………………………………………………………
c) Himalaje …………………………………………………………………………………………………
d) Bieg na Księżyc ………………………………………………………………………………………………..
9. Śmierć przedstawiana jako kościotrup z kosą to: (1p.)
a) alegoria
b) symbol
c) zwykła metafora
d) porównanie
Odp. …………………………………………………………………………………
10. Do każdego określenia dopasuj nazwę: (2p)
a) żywy trup ………………………………………………………………
b) liście wzięły się za ręce …………………………………………….
c) mgła wisiała jak strzecha …………………………………………
d) odkarmić bochnem trwóg …………………………………………
A. personifikacja; B. oksymoron(antylogia-przeciwstawienie dwóch wyrazów), C. metafora,
D. porównanie,
11. „Litwo, ojczyzno moja, Ty jesteś jak zdrowie”, „Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje” – przytoczone fragmenty poezji są przykładami zastosowania: (1p.)
A. pytań retorycznych
B. anafor
C. apostrof
D. oksymoronów
Odp. …………………………………………………………………………….
12. Apostrofa to środek stylistyczny: (1p.)
A. fonetyczny
B. składniowy
C. słowotwórczy
Odp. ………..
13. Do każdego z rzeczowników dopisz po jednym epitecie, wybranym spośród podanych: surowy, dobroduszny, ciepły, wysmukły, interesujący, wiosenny, cichy. (3p.)
A. wygląd ………………………………………………………………………………………
B. uśmiech ………………………………………………………………………………………
C. książka ………………………………………………………………………………………
D. wiatr …………………………………………………………………………………………
E. śmiech ………………………………………………………………………………………
F. jajko ………………………………………………………………………………………
14. Uzupełnij brakujące części porównań: (3,5p.)
…………………………………………………… jak wilk
……………………………………………jak mrówka
…………………………………………… jak Salomon
…………………………………………… jak słońce
…………………………………………… jak lis
głupi jak …………………………………………………………
cicho jak ……………………………………………………………
15. Powiedzenie: „siedzieć jak na tureckim kazaniu”, to przykład: (1p.)
A. anafory
B. przerzutni
C. parafrazy
D. porównania
Odp. ………………………………………………………………………
16. We fragmencie Pana Tadeusza: „Tam plącząc strąki w marchwi zielonej warkoczu, wysmukły bób obraca na nią tysiąc oczu” występują: (1p. ++)
a) przenośnia, animizacja, epitet
b) przenośnia i animizacja
c) animizacja , oksymoron, metafora
d) porównanie i personifikacja Odp. ……………………………………………………………………………………………
17. Przeczytaj wiersz ( 4p.)
szły lipy
gubiły kwiat
mały byłem żaglem łez nakryty
ale to się chyba nie zmieści
w rymami szytej
opowieści
szły lipy
gubiły kwiaty
uśnij nuciły sprzętów skrzypy
bębenek mój drewniany koń
w globusie zaklęty świat
Józef Czechowicz – Dawniej
Wypisz:
A. epitety:………………………………………………………………………………………
B. uosobienia: ………………………………………………………………………………..
C. metafory ……………………………………………………………………………………
D. anafory ……………………………………………………………………………………
18. Przeczytaj wiersz i nazwij środek poetycki, jaki poeta zastosował.(1p)
Rozmawiałem z maszyną
To cudownie czytać kiedy maszyna się przedstawia
opisuje swój wiek
swoje wykształcenie (…)
Ma pewne kłopoty z nadmiarem czasu
żyje szybciej ode mnie
odpowiada mi na białej kartce
prosi o zadawanie pytań
mruga porozumiewawczo
(Marian Grześczak, Gęste światło)
………………………………………………………………….
Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje;
Raczysz błogosławieństwo dać do końca swoje!
(Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie)
19. Utwór rozpoczyna się: (1p.)
A. epitetem,
B. apostrofą,
C. przenośnią,
D. porównaniem.
20. Wypisz z tekstu metaforyczne określenie nadziei. (2p.)
Kocham cię życie
Uparcie i skrycie
Och życie kocham cię kocham cię
Kocham cię nad życie
W każdą pogodę
Potrafią dostrzec oczy moje młode
Niebezpieczną twą urodę
Kocham cię życie
Poznawać pragnę cię pragnę cię
Pragnę cię w zachwycie
Choć barwy ściemniasz
Wierzę w światełko które rozprasza mrok
Wierzę w niezmienność
Nadziei nadziei
W światełko na mierzei
Co drogę wskaże we mgle
Nie zdradzi mnie
Nie opuści mnie
(fragment)
Odp. …………………………………………………………………………………………
21. Który z fragmentów nie zawiera wyrażenia metaforycznego (przenośnego)? (1p.)
A. Współczesny człowiek pławi się w informacji.
B. Dzięki tej zdolności łatwiej znosi hałas.
C. Zdolność wyłączania uwagi wówczas, gdy atakują go informacje.
D. Nauczył się wybierać z potoku informacji tylko niektóre treści.
Odp. …………………………………………………………………………………
22. Kto został w przenośni nazwany kochanym drzewem (w wierszu)? ( 1p.)
Jest listopad czarny, trochę złoty,
Mokre lustro trzyma w ręku ziemia.
W oknie domu płacze żal tęsknoty;
Nie ma listów! Listonosza nie ma!
Już nie przyjdzie ni we dnie, ni w nocy?
Złote płatki zawiały mu oczy,
wiatr mu torbę otworzył przemocą,
list za listem po drodze się toczy!
Listonosza zasypały liście,
Serc i trąbek złocista ulewa!
Ach i przepadł w zamęcie i świście
List, liść biały z kochanego drzewa!…
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Listopad i listonosz
