Utwór powstał w roku 1880 w czasie podróży Henryka Sienkiewicza po Stanach Zjednoczonych. Pierwowzorem postaci latarnika Skawińskiego jest emigrant Siellawa, którego historię poznał Sienkiewicz z Listów z Kalifornii autorstwa Juliana Horaina. Bohater jednego z listów, latarnik Siellawa, stracił pracę, ponieważ zaczytany w powieści Zygmunta Kaczkowskiego Murdelio, zapomniał zapalić latarni. Sienkiewicz podjął ten motyw w noweli Latarnik nadając bohaterowi inne nazwisko. Utwór należy do cyklu tzw. nowel amerykańskich. Utwór został wydany w Warszawie w 1882
