Księga I 14-22
Fragment opisuje Litwę i wiąże się z przyjazdem Tadeusza do Soplicowa
Epitety: „pagórków leśnych“, „łąk zielonych“, „pól malowanych"
Porównanie: „A wszystko przepasane jakby wstęgą, miedzą/ Zieloną (...)"
Metafora: „Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną“
Ks. I 186-198
Fragment opisuje zachód słońca i wiąże się z końem pracy w Soplicowie.
Porównanie: „Bór czernił się na kształt ogromnego gmachu"
Powtórzenie: „I (...). I (...)"
Metafora: „Słońce ostatnich kresów nieba dochodziło"
Ks. II 27-38
Fragment opisuje wszchód słońca, wiąże się z polowaniem.
Epitety: „ wonnym sianie“, „migające pręgi"
Metafora: „Nad Soplicowem słońce weszło i już padło/ Na strzechy(...)"
Wyraz dźwiekonasladowczy: ryki
Ks. X 1-89
Fragment opsuje nadejście burzy i samą burzę - koniec bitwy i narada dotycząca zabezpieczenia losu zwycięzców (układy z Rykowem)
Uosobienie: „ wierzby i topole,(...)/ Biły czołem, długimi kręciły ramiony,/ Rozpuszczając na wiatry warkocz posrebrzony (...)“
2 wyrazy dźwiekonaśladowcze: „ryknir“, "pluszczy"
Wyliczenie: „ krople dżdżyste,/ Wielkie, jasne, okrągłe (...)“
Ks. X 897-901
Fragment opisuje świt - śmierć Jacka Soplicy.
Ożywienie: „biegą pierwsze promyki słoneczne"
Porównanie: „promyki słoneczne./ Wpadły przez szyby jako strzały brylantowe"
Metafora: „promyki słoneczne (...)/ Odbiły się na łożu o chorego głowę/ I ubrały mu złotem oblicze i skronie“
Ks. XI 71-78
opis wiosny - wkroczenie wojsk Napoleona
2 apostrofy: „O wiosno!“, „Ja ciebie dotąd widzę, piękna maro senna!"
Metafora: „Obfita we zdarzenia, nadzieją brzemienna!“
