Motyw samotności w utworach literackich i filmowych. Przygotuj referat na ten temat.



Daje naj


Odpowiedź :

Człowiek  „nie jest samotną wyspą“ , jest częścią pewnej społeczności, ale  bywają jednostki samotne. Samotność  może mieć różne podłoże. Wynikać może    z  wyboru, albo człowiek zostaje na nią skazany.  

Motyw samotności  pojawia się w wielu tekstach kultury, które ukazują bohaterów będących samotnymi z różnych powodów.

        W literaturze odnajdziemy wiele dzieł poruszających motyw samotności.  

Na przykład bohater „Wieży“ Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, jest człowiekiem bardzo samotnym z powodu  odizolowany od reszty społeczeństwa z powodu trądu. Bohater wcześnie stracił rodziców, a później siostrę, z którą przez pięć lat mieszkał w wieży. Po jej śmierci samotność opanowała jego życie całkowicie. W swym cierpieniu postanowił skrócić swój żywot. Jednak od tego zamiaru odwiódł go odnaleziony list od siostry. Samotność Lebrosso była dla niego źródłem cierpienia, tęsknotą za bliskością drugiego człowieka.

     Z innych powodów żył samotnie tytułowy bohater  „Legendy o świętym Aleksym“.  

Aleksy wiódł samotne życie z wyboru. Wywodził się z bogatego rodu ale  postanowił pozostawić świeżo poślubioną żonę i rodzinny dom, by poświęcić się służbie Bogu.  Zabrane ze sobą pieniądze  rozdał ubogim i wyruszył w samotną drogę, by zbliżyć się do Stwórcy.  W  pokorze znosił poniżenia, jakich doznawał od ludzi.  Zmarł w  skrajnej nędzy, a po jego śmierci działy się cuda.

Aleksy trwał w samotności świadomie i wytrwale, traktując ją jako  szansę  na osiągnięcie celu, jakim jest zbawienie i życie wieczne.  

        Natomiast w książce  „Wilk stepowy“ Hermanna Hesse’a, bpohater Harry jest samotnikiem, człowiekiem niezależnym, który nie pasuje do świata, dlatego izoluje się od niego, wybierając życie z dala od ludzi. Nie wyobrażał sobie, że mógłby być  od kogoś zależnym, być czyimś podwładnym. Jednak  uciekając  w skrajną samotność,  zaczął się w niej dusić, pragnąc towarzystwa ludzi. Zrozumiał, że owa samotność nie pozwala mu być szczęśliwym, działając destrukcyjnie. Harrego niestety zawiodła jego potrzeba samotności. Stała się jego ograniczeniem, nie pozwalając mu zacząć żyć inaczej, niż dotychczas. Była nie tą, którą wybrał sam, lecz tą, którą uważa się za zły los.  

         Samotność emigranta ukazuje Juliusz Słowacji w „wierszu „Smutno mi, Boże“.  

Poeta - emigrant, cierpi z powodu tęsknoty za ojczyzną, domem rodzinnym, ukochaną matką, czuje się bardzo samotny. Nie odnajduje pocieszenia w  podróży i kontaktach z innymi ludźmi, kulturami. Smutek spowodowany samotnością sprawia, że  nie potrafi docenić piękna widzianych  krajobrazów. Jego poczucie osamotnienia potęguje widok lecących bocianów, przywodzących na myśl rodzinne strony, będących symbolem Polski. Samotność, która była nieprzezwyciężona, towarzyszyła poecie aż do śmierci.

         Motyw samotności wykorzystywany jest również w filmie. Tu samotność ma także różne podłoża.

Na przykład film  „Cast Away. Poza światem“ w  reż.  Roberta Zameckisa opowiada historię mężczyzny, który na wskutek katastrofy lotniczej trafił na bezludną wyspę, jako jedyny ocalały. Musi on nauczyć się nie tylko przetrwać, ale też  poradzić sobie z samotnością. W totalnej samotności  bohater spędza trzy lata, ale  po odnalezieniu i po powrocie do miasta, nie może się w nim odnaleźć. Jego samotność to rzeczywiste bycie w pojedynkę, na wyspie i samotność po powrocie do cywilizacji.

         Z kolei film „Pogrzeb świerszcza“ w  reż. Wojciecha Fiweka pokazuje samotność małego chłopca, którego  rodzice zajęci karierą zawodową, nie mają dla niego czasu.  W dziecku rodzi się niesamowita chęć posiadania kogoś bliskiego, kogoś kto da mu trochę ciepła i bliskości. Za uzbierane pieniądze kupuje malutkiego świerszcza, ktory jednak niedługo umiera i chłopiec zakopuje go w parku. Film ten ukazuje ogromną samotność dziecka, któremu brak, poczucia że jest kochany.  

         Samotność jest stanem nietypowym dla człowieka żyjącego zwykle we wspólnocie. To cierpienie dotykające duszę,  jedna z największych mąk, jakich doświadcza człowiek. Tę tragiczną wymowę samotności możemy odczytać ze słów umierającego na krzyżu Jezusa: „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił”, gdyż jesteśmy samotni nie tylko w obliczu śmierci, ale często jak się okazuje także w obliczu życia.