'Zemsta".

1. Przeczytaj dokładnie tekst. 0dpowiedz na pytania.
2. Kto pisze list, a kto dyktuje?
3. W czyim imieniu i do kogo ma być list?
4. Dlaczego Cześnik denerwuje się na piszącego?
5. Przytocz słowa , które świadczą o tym, że Dyndalski pisze słabo.
6. Jakich słów nadużywa Cześnik?
7. W jaki sposób dawniej zapisywano listy?Znajdź i przytocz odpowiedni fragment.
8.Czy list został dokończony, uzasadnij?


Scena V fragment.

CZEŚNIK

do Dyndalskiego

Siadaj, waść, tu - zmaczaj pióro,

Będziesz pisał po mym słowie.

DYNDALSKI

Stawiam tytle niezbyt skoro.

CZEŚNIK

Właśnie babskiej trzeba ręki.

Życie w zakład: gaszka złowię;

Dobrze będzie.

DYNDALSKI

usiadłszy bokiem do widzów, naprzeciwko Cześnika i wkładając okulary

Bogu dzięki!

CZEŚNIK

Teraz trzeba pisac właśnie -

Jakby Klara do Wacława...

DYNDALSKI

O! o!

CZEŚNIK

No, cóż - "o! o!"?

DYNDALSKI

podnosząc się

Jaśnie

Panie, wszak to despekt dla niej.

CZEŚNIK

Co się waszeć o to pyta.

Maczaj pióro, pisz, i kwita.

Dyndalski siada wyprostowany na brzeżku krzesła i macza pióro.

Papkin w ciągu tej sceny pisze. Czasem wstaje, przechodzi się w głębi, macza pióro u stolika, przy którym Cześnik siedzi, znowu siada - ciagle płacząc, wszakże bez przesady.

CZEŚNIK

po krótkim myśleniu

Tylko że to, mocium panie,

Aby udać, trzeba sztuki:

Owe brednie, banialuki,

To miłosne świergotanie...

myśli

Jak tu zacząć, mocium panie?

DYNDALSKI

podnosząc się

Cnym afektem ulubiony...

CZEŚNIK

O... o... o... o!... Jak od żony...

A tu trzeba pół, ćwierć słowa;

Ni tak, ni siak niby owa:

"I chciałabym, i boję się".

O! Już wiesz - no! na tym sztuka...

Lecz nie wasci w tym nauka.

Pisz waść...

nuci

Zaraz

nuci, dyktując

"Bardzo proszę"...

pokazując palcem na pismo

Co to jest?

DYNDALSKI

podnosząc się, jak to za każdym razem, kiedy mówi do Cześnika

B.

CZEŚNIK

To?
DYNDALSKI

B duże -

A capite, jasnie panie.

CZEŚNIK

przez stół patrząc

B? To - kreska, gdzież dwa brzuszki?

DYNDALSKI

Jeden w spodzie, drugi w górze.

CZEŚNIK

dostając okularów

Cóż, u czarta!

bierze papier

Tać jest... duże...

Tu Papkin nachyla się przez Cześnika, chcąc zmaczać pióro; ten go odtrąca mówiąc co niżej, potem prowadzi oczyma aż na miejsce:

Czy go!...

Papkin odtrącony odchodzi; przystępując z tyłu do stolika, stąpa na nogę Dyndalskiemu.

DYNDALSKI

Ta, bo!...

CZEŚNIK

przypatrując się pismu

B,B duże...

Kto pomyśli, może zgadnie.

No, no - pisz waść, a dokładnie.

dyktuje

"Bardzo proszę" ... mocium panie...

Mocium panie... "me wezwanie"...

Mocium panie... "wziąć w sposobie"...

Mocium panie... "wziąć w sposobie,

Jako ufność ku osobie"...

Mocium panie... "waszmość pana,

Która lubo mało znana...

Która lubo mało znana"...

pokazując palcem

Cóż to jest?

DYNDALSKI

podnosząc się

Żyd - jaśnie panie,

Lecz w literę go przerobię.

CZEŚNIK

Jak mi jeszcze kropla skapie,

To cię trzepnę tak po łapie,

Aż proformę wspomnisz sobie. -

Czytaj waść...

Dyndalski obciera pot aż po karku

No! Jak tam było?

DYNDALSKI

czyta

"Bardzo proszę, mocium panie,

Mocium panie, me wezwanie,

Mocium panie, wziąć w sposobie,

Mocium"...

CZEŚNIK

wyrywa i drze papier

Niech cię czarci chwycą

Z taką pustą mózgownicą!

"Mocium panie" cymbał pisze!

DYNDALSKI

Jaśnie pana własne słowo.

CZEŚNIK

Milcz waść! Przepisz to de novo.

"Mocium panie" opuść wszędzie.

DYNDALSKI

chcąc zbierać kawałki

Z tych kawałków trudno będzie.

CZEŚNIK

Pisz de novo, pisz, powiadam. -

Mózgu we łbie za trzy grosze!

Siadaj! - Siadaj, mówię.

DYNDALSKI

Siadam.

CZEŚNIK

I powtarzaj.

dyktuje

"Bardzo proszę"...

Moć...

Zatyka sobie usta ręką

DYNDALSKI

powtarzając napisane

Moć...

CZEŚNIK

zrywa się

Co moć?... Cóż moć znaczy?...

Z tym hebesem nie pomoże;

Trzeba zrobić to inaczéj.

Nawet lepiej będzie może,

Gdy wyprawię doń pacholę

Z ustną prośbą. Tak, tak wolę. -

Słuchaj! - Idź mi... Ależ, ale! -

Rejentowicz od nikogo

Nie jest u mnie znany wcale...

PAPKIN

obojętnie

Wszyscy go tu poznać mogą,

Wszak był rano.

Błagam jak najszybciej