Odpowiedź:
Wezbranie – jest to wysoki stan wody w rzece, wywołany zwiększonym zasileniem koryta podczas opadów lub roztopów, spiętrzeniem wody spowodowanym zatorem lodowym lub podwyższeniem bazy drenażu w ujściowym odcinku rzeki podczas sztormu. W polskiej terminologii geograficznej wezbrania przynoszące szkody materialne i społeczne nazywa się powodziami.
Przebieg wezbrań może być krótkotrwały o znacznej intensywności narastania kulminacji lub długotrwałe o dużej objętości.
Typy wezbrań (powodzi) w Polsce
- półrocza letniego:
- opadowo-nawalne – na skutek krótkotrwałego, ulewnego opadu, mają charakter lokalny,
- opadowo-rozlewne – na skutek kilkudniowych, ulewnych opadów, wywołują falę o wysokiej kulminacji i znacznej prędkości przemieszczania, zajmują rozległe obszary, przykładem tego typu wezbrania jest powódź z 1997 roku
- półrocza zimowego:
- roztopowe – na skutek nagłego stopnienia grubej pokrywy śnieżnej, wywołują gwałtowny przyrost fal o znacznej objętości oraz długi czas trwania
- zatorowe – na skutek zatamowania odpływu wody przez pokrywę lodową, występują lokalnie często przy ujściach rzek, czynnikami sprzyjającymi są: nieregularne koryto z licznymi kępami, przewężeniami i zakolami,
- śryżowo-zatorowe – występują podczas formowania się pokrywy lodowej, na skutek blokowania odpływu przez śryż,
- lodowo-zatorowe – występują podczas rozpadu pokrywy lodowej, na skutek blokowania odpływu przez kry lodowe,
- sztormowe – w czasie silnych wiatrów od strony morza wpychających wodę morską w doliny rzeczne.
Niżówka – okresowe obniżenie stanów wody w ciekach powierzchniowych (rzeki, strumienie), poniżej umownie przyjętych wartości granicznych. Powstaje na skutek niedoboru zasilania atmosferycznego, zmagazynowania wody w pokrywie śnieżnej, a także przerwania zasilania podziemnego w wyniku przemarznięcia podłoża i zlodzenia części przekroju poprzecznego rzeki.
Podczas niżówki cieki zasilane są z zasobów podziemnych, co prowadzi do obniżenia zwierciadła wód podziemnych. W obszarach suchych i półsuchych oraz na terenach krasowych wiele cieków podczas niżówki zupełnie wysycha.
Na obszarze Polski przeważają niżówki letnie i letnio-jesienne, których częstą przyczyną jest susza.
