Odpowiedź:
Ruchy epejrogeniczne i izostatyczne dotyczą pionowego ruchu płyt litosfery lub tylko ich
części.
Ruchy izostatyczne są powodowane przyczynami zewnętrznymi, które doprowadzają do
zaburzenia równowagi izostatycznej, w jakiej znajduje się sztywna litosfera unosząc się na
plastycznej astenosferze. (PATRZ BUDOWA WNĘTRZA Ziemi). Do takich przyczyn możemy
zaliczyć rozwój i zanik lądolodów, akumulację osadów w zbiornikach oceanicznych.
Przykładem tych ruchów jest powolne dźwiganie się Skandynawii uwolnionej od grubej
pokrywy lądolodu, który pierwotnie spowodował jej ugięcie. Obszar ten podniósł się już o
250 m w ciągu ostatnich 10 000 lat. Z kolei Antarktyda ugina się pod naciskiem
przygniatającej ją masy współczesnego lądolodu.
Ruchy epejrogeniczne = lądotwórcze, są głównie powodowane powolnym,
wielkoskalowym przemieszczaniem się magmy pod skorupą ziemską. Dotyczą one dużych
obszarów (dlatego nazywamy je wielkopromiennymi). Przykładem ruchów obniżających
związanych z tym procesem jest obniżanie się Holandii. Wznoszenie epejrogeniczne
zaobserwowano m. in. nad Morzem Śródziemnym koło Neapolu (świadczą o tym ślady małży
skałotoczy widoczne na słupach świątyni Serapisa). Ruchy epejrogeniczne nazywane są
inaczej lądotwórczymi, gdyż przy ruchach obniżających zachodzi transgresja, czyli
wkraczanie morza na ląd, a przy wznoszących - regresja, czyli ustępowanie morza z lądu.
Wyjaśnienie:
