1. Pozytywne i negatywne skutki tarcia
Tarcie jest siłą przeciwdziałającą ruchowi - to siła hamująca. Jeśli jesteśmy zainteresowani, aby dany ruch się odbył, to tarcie jest wtedy czynnikiem szkodliwym. Tarcie będzie czynnikiem hamującym podczas lotu samolotu, jazdy pociągu czy roweru. Bardzo szkodliwe jest tarcie występujące np. podczas lotu rakiety w atmosferze. Tarcie wywołane ścieraniem się zewnętrznej powierzchni rakiety i powietrza powoduje nie tylko hamowanie jej ruchu, ale także rozgrzewanie rakiety do bardzo wysokiej temperatury. Szkodliwość tarcia polega również na tym, że powoduje ono niszczenie trących się podczas ruchu elementów maszyn. W ten sposób zdzierają się osie i łożyska, wykonane z najbardziej cennych materiałów. Oblicza się, że z powodu tarcia ulegają w ciągu roku zużycia dziesiątki tysięcy ton najdroższych metali. W świetle tego, co powiedzieliśmy o szkodliwości tarcia, dużego znaczenia nabierają sposoby zmniejszenia tarcia.Tarcie jest szkodliwe, ponieważ niszczy współpracujące ze sobą elementy, np. oponę samochodu, ale jest także niesłychanie pożyteczne, kiedy trzeba samochód gwałtownie zatrzymać.
REKLAMA
W celu zmniejszenia tarcia stosujemy przede wszystkim smarowanie trących się powierzchni. Smary przyczyniają się w dużym stopniu do zmniejszenia tarcia, a przez to do zmniejszenia strat energii i materiałów. Smarowanie chroni ponadto trące się powierzchnie przed nagrzaniem.
Tarcie bywa także pożyteczne. Jest ono niezbędne, aby wprawić w ruch ciało będące w spoczynku lub zatrzymać to, które jest w ruchu. Wszyscy wiedzą, że trudno się poruszać po śliskim lodzie, trudno się także zatrzymać. Powodem tego jest małe tarcie. Z tego samego powodu zdarza się czasami, że koła lokomotywy lub samochodu obracają się w miejscu i nie poruszają pojazdu. Wtedy posypuje się szyny piaskiem w celu zwiększenia tarcia. Aby zahamować pociąg, samochód lub tramwaj, dociskamy do kół szczęki hamulców. W ten sposób zwiększamy tarcie, które hamuje ruch pojazdu.
Siła tarcia jest niekiedy czynnikiem utrudniającym ruch np. siła tarcia występująca między osią a łożyskiem koła samochodu. Natomiast tarcie występujące między kołem a jezdnią jest siła pożyteczną, umożliwiająca ruch.
Widzimy więc, że tarcie odgrywa bardzo dużą rolę zarówno w życiu codziennym, jak i w technice. Dlatego poznanie praw, które rządzą tarciem, jest potrzebne każdemu. Tarcie jest niezbędnym warunkiem poruszania się istot żywych, samochodów oraz pociągów itp., a także funkcjonowania wielu mechanizmów.
2. Sposoby zmniejszania tarcia
- stosowanie smarów, olejów, lub innych substancji,
- stosowanie łożysk kulkowych,
- zmniejszanie siły nacisku na podłoże,
REKLAMA
- wygładzenie powierzchni aby nie była chropowata,
- zmiana z posuwania na toczenie,
-zmniejszanie oporu
3. Sposoby zwiększenia tarcia
- niestosowanie olejów ani smarów,
- zakładanie łańcuchów na koła,
- zwiększanie siły nacisku na podłoże,
- zmiana z toczenia na posuwanie,
- niestosowanie łożysk kulkowych, zwiększenie chropowatości
